Öz
Objective: The aim of this study is to analyze the factors affecting the duration of smoking of individuals in Turkey in a comparative way by using the data of the 2012 and 2019 Turkish Health Survey.
Method: In this study were used the data of the Turkey Health Survey of 2012 and 2019; in the analyzes 5932 individuals in 2012 and 6833 individuals in 2019 were studied. Factors affecting the duration of smoking of individuals are divided into four basic categories: demographic, socio-economic, chronic diseases and other variables and analyzed with the help of duration analysis.
Results: According to the findings of the study, women consume more cigarettes than men in 2012 and 2019. It is seen that the duration of smoking of the participants increased in both years as the education and income level increased. According to the reasons for smoking, it was concluded that for both years, smokers due to curiosity, wannabe, family and personal problems, and friends consumed more time than those who smoked without reason.
Conclusion: Based on the findings of both years; in general, it was concluded that the variables of demographic, socioeconomic, chronic diseases and the reason for starting smoking have an effect on the duration of smoking. In addition to the fact that women have a longer smoking time than men, it was observed that the duration of smoking increased as the education and income level increased.
Anahtar Kelimeler
Smoking Addiction Community Health Duration Analysis Turkey Health Survey
Kaynakça
- Amiruddin, R. Why tobacco is a public health priority. https://ridwanamiruddin.wordpress.com/2007/09/30/why-is-tobacco-a-public-health-priority/ (Accessed 06.08.2022).
- Dilbaz N, Apaydın L. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşireler arasındaki sigara içme, bırakma sıklığı ve sigara içme davranışının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2002; 3(2):73-83.
- OECD Data. Daily smokers. https://data.oecd.org/healthrisk/daily-smokers.htm (Accessed 05.08.2022).
- Sağlık Bakanlığı Tütün ve Madde Bağımlılığı ile Mücadele Dairesi Başkanlığı. 31 Mayıs Dünya tütünsüz günü. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bagimliliklamucadele-haberler/31-mayıs-dünya-tütünsüz-günü.html (Accessed 06.08.2022).
- Klein JP, Moeschberger ML. Survival Analysis: Techiques for Censored and Truncated Data. 2nd Ed, New York: Springer, 1998:1-20.
- Cameron AC, Trivedi PK. Microeconometrics: Methods and Application. New York: Cambridge University Pres, 2005: 20-21.
- Kalbfleisch JD, Prentice RL. Marginal likelihoods based on Cox’s regression and life model. Biometrika 1973; 60(2): 267-278.
- Gökmen Ş, Eralp A, Atay Kayış A. İlk evlilik süresini etkileyen faktörlerin yaşam analizi: Türkiye örneği. Optimum Journal of Economics and Management Sciences 2019; 6(1): 63-76.
- Cox DR. Regression models and life-tables. J R Stat Soc Series B Stat Methodol 1972; 34(2): 187-220.
- Kangallı U, Güler S. Sağlık Verileri ile Uygulamalı Mikroekonometri. Çağlayan Akay E, Korkmaz Ö (editörler). 1.Baskı, İstanbul: DER Yayınları, 2021:339-375.
- Jones AM., Rice N, Duva TB, Balia S. Applied Survival Analysis: Regression Modelling of Time to Event Data. 2.Baskı, Hoboken, NJ: Wiley, 2013:2-4.
- Ata N, Karasoy D, Sözer M. T. Orantısız hazardlar için parametrik ve yarı parametrik yaşam modelleri. İstatistikçiler Dergisi 2008; 1:125-134.
- Yakar B, Pirinçci E, Kurt Canpolat E. Sigara içme durumuna etki eden faktörler ve tütün kontrol eylem planının sigara kullanım üzerine etkisinin araştırılması. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2020; 34 (2):147-153.
- Alam YA, Iqbal A, Mohamud BK, et al. Investigating socioeconomic-demographic determinants of tobacco use in Rawalpindi, Pakistan. BMC Public Health 2008; 8: 50.
- Hou X, Xu X,Anderson I. Determinants of tobacco consumption in Papua New Guinea: challenges in changing behaviors. Asia Pac Policy Stud 2015; 2(2): 255-265.
- Özdemir T, Kasapoğlu B, Akkuş İ, et al. Analysis of the relationship between smoking and chronic respiratory symptoms, level of income and education. Journal of Contemporary Medicine 2020; 10(1): 35-39.
- Durmuş B, Güneri Öİ, İncekırık A. Bireylerin sigara alışkanlıklarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Negatif binom regresyon analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi 2021; 28(4): 717-730.
- Yıldırım Y, Yıldırım İ, Kabadayı M, Ocak Y, Gölünük S. Amatör futbolcuların sigara kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2011; 25(1):17-24.
- Önder Z. Türkiye’de sigara fiyatları ve tüketim ilişkisi. https://docplayer.biz.tr/16609677-Turkiye-de-sigara-fiyatlari-ve-tuketim-iliskisi.html (Accessed 23.01.2023)
- Oğuztürk BS, Gülcü Y. Türkiye’de sigara tüketimini etkileyen faktörlerin analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2012; 4(2): 99-105.
- İpek E. Türkiye’de alkol katılım ve tüketim kararları üzerine ampirik bir çalışma. Sosyoekonomi 2019; 27(41): 57‒71.
- Peretti-Watel P, Beck F, Legleye S. Beyond the U-curve: the relationship between sport and alcohol, cigarette and cannabis use in adolescents. Addiction 2002; 97(6): 707-716.
- Kabat GC, Wynder E. Determinants of quitting smoking. Am J Public Health1987; 77(10): 1301-1305.
- Forster M, Jones AM. The role of tobacco taxes in starting and quitting smoking: duration analysis of British data. J R Stat Soc Ser A Stat Soc 2001; 164(3): 517-547.
- Arzhenovsky S. Socioeconomic Determinants of Smoking in Contemporary Russia. Moscow: Economics Education and Research Consortium, 2005.
- Kostova D, Husain M, Chaloupka FJ. Effect of cigarette prices on smoking initiation and cessation in China: a duration analysis. Tob Control 2017; 26(5): 569-574.
- Vellios N, Walbeek C. Determinants of regular smoking onset in South Africa using duration analysis. BMJ Open 2016, 6(7): e011076.
Öz
Amaç: Bu çalışmada amaç, 2012 ve 2019 yılları Türkiye Sağlık Araştırması Anketi verileri kullanılarak Türkiye’de bireylerin sigara içme süresi üzerinde etkili olan faktörlerin karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmesidir.
Yöntem: Bu çalışmada 2012 ve 2019 yılları Türkiye Sağlık Araştırması Anketi verilerinden faydalanılmış ve analizlerde 2012 yılında 5932 ve 2019 yılında 6833 birey ile çalışılmıştır. Kişilerin sigara içme süresini etkileyen faktörler; demografik, sosyo-ekonomik, kronik hastalıklar ve diğer değişkenler olmak üzere 4 temel kategoriye ayrılmış ve süre analizi yardımıyla analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, 2012 ve 2019 yıllarında kadınlar, erkeklere göre daha fazla süre sigara tüketmektedir. Eğitim ve gelir düzeyi arttıkça her iki yılda da katılımcıların sigara içme süresinin arttığı görülmektedir. Sigara içme nedenlerine göre her iki yıl için de merak, özenti, aile ve kişisel sorunlar ve arkadaş sebebiyle sigara içenlerin, nedensiz içicilere göre daha fazla süre tükettiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç: Her iki yıla ait bulgular baz alındığında; genel itibariyle demografik, sosyoekonomik, kronik hastalıklar ve sigaraya başlama nedeni değişkenlerinin sigara içme süresi üzerinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kadınların erkeklere göre sigara içme süresi daha fazla olmakla birlikte; eğitim ve gelir düzeyi arttıkça sigara içme süresinin de arttığı gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sigara içme Bağımlılık Toplum Sağlığı Süre Analizi Türkiye Sağlık Araştırması
Kaynakça
- Amiruddin, R. Why tobacco is a public health priority. https://ridwanamiruddin.wordpress.com/2007/09/30/why-is-tobacco-a-public-health-priority/ (Accessed 06.08.2022).
- Dilbaz N, Apaydın L. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşireler arasındaki sigara içme, bırakma sıklığı ve sigara içme davranışının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2002; 3(2):73-83.
- OECD Data. Daily smokers. https://data.oecd.org/healthrisk/daily-smokers.htm (Accessed 05.08.2022).
- Sağlık Bakanlığı Tütün ve Madde Bağımlılığı ile Mücadele Dairesi Başkanlığı. 31 Mayıs Dünya tütünsüz günü. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bagimliliklamucadele-haberler/31-mayıs-dünya-tütünsüz-günü.html (Accessed 06.08.2022).
- Klein JP, Moeschberger ML. Survival Analysis: Techiques for Censored and Truncated Data. 2nd Ed, New York: Springer, 1998:1-20.
- Cameron AC, Trivedi PK. Microeconometrics: Methods and Application. New York: Cambridge University Pres, 2005: 20-21.
- Kalbfleisch JD, Prentice RL. Marginal likelihoods based on Cox’s regression and life model. Biometrika 1973; 60(2): 267-278.
- Gökmen Ş, Eralp A, Atay Kayış A. İlk evlilik süresini etkileyen faktörlerin yaşam analizi: Türkiye örneği. Optimum Journal of Economics and Management Sciences 2019; 6(1): 63-76.
- Cox DR. Regression models and life-tables. J R Stat Soc Series B Stat Methodol 1972; 34(2): 187-220.
- Kangallı U, Güler S. Sağlık Verileri ile Uygulamalı Mikroekonometri. Çağlayan Akay E, Korkmaz Ö (editörler). 1.Baskı, İstanbul: DER Yayınları, 2021:339-375.
- Jones AM., Rice N, Duva TB, Balia S. Applied Survival Analysis: Regression Modelling of Time to Event Data. 2.Baskı, Hoboken, NJ: Wiley, 2013:2-4.
- Ata N, Karasoy D, Sözer M. T. Orantısız hazardlar için parametrik ve yarı parametrik yaşam modelleri. İstatistikçiler Dergisi 2008; 1:125-134.
- Yakar B, Pirinçci E, Kurt Canpolat E. Sigara içme durumuna etki eden faktörler ve tütün kontrol eylem planının sigara kullanım üzerine etkisinin araştırılması. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2020; 34 (2):147-153.
- Alam YA, Iqbal A, Mohamud BK, et al. Investigating socioeconomic-demographic determinants of tobacco use in Rawalpindi, Pakistan. BMC Public Health 2008; 8: 50.
- Hou X, Xu X,Anderson I. Determinants of tobacco consumption in Papua New Guinea: challenges in changing behaviors. Asia Pac Policy Stud 2015; 2(2): 255-265.
- Özdemir T, Kasapoğlu B, Akkuş İ, et al. Analysis of the relationship between smoking and chronic respiratory symptoms, level of income and education. Journal of Contemporary Medicine 2020; 10(1): 35-39.
- Durmuş B, Güneri Öİ, İncekırık A. Bireylerin sigara alışkanlıklarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Negatif binom regresyon analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi 2021; 28(4): 717-730.
- Yıldırım Y, Yıldırım İ, Kabadayı M, Ocak Y, Gölünük S. Amatör futbolcuların sigara kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2011; 25(1):17-24.
- Önder Z. Türkiye’de sigara fiyatları ve tüketim ilişkisi. https://docplayer.biz.tr/16609677-Turkiye-de-sigara-fiyatlari-ve-tuketim-iliskisi.html (Accessed 23.01.2023)
- Oğuztürk BS, Gülcü Y. Türkiye’de sigara tüketimini etkileyen faktörlerin analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2012; 4(2): 99-105.
- İpek E. Türkiye’de alkol katılım ve tüketim kararları üzerine ampirik bir çalışma. Sosyoekonomi 2019; 27(41): 57‒71.
- Peretti-Watel P, Beck F, Legleye S. Beyond the U-curve: the relationship between sport and alcohol, cigarette and cannabis use in adolescents. Addiction 2002; 97(6): 707-716.
- Kabat GC, Wynder E. Determinants of quitting smoking. Am J Public Health1987; 77(10): 1301-1305.
- Forster M, Jones AM. The role of tobacco taxes in starting and quitting smoking: duration analysis of British data. J R Stat Soc Ser A Stat Soc 2001; 164(3): 517-547.
- Arzhenovsky S. Socioeconomic Determinants of Smoking in Contemporary Russia. Moscow: Economics Education and Research Consortium, 2005.
- Kostova D, Husain M, Chaloupka FJ. Effect of cigarette prices on smoking initiation and cessation in China: a duration analysis. Tob Control 2017; 26(5): 569-574.
- Vellios N, Walbeek C. Determinants of regular smoking onset in South Africa using duration analysis. BMJ Open 2016, 6(7): e011076.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Madde Bağımlılığı |
| Bölüm | Araştırma |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 30 Mart 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 24 Sayı: 4 |
Cited By
THE USE OF COX REGRESSION MODEL IN THE SURVIVAL ANALYSIS FOR LEUKEMIA PATIENTS IN THE REPUBLIC OF YEMEN
Eskişehir Technical University Journal of Science and Technology A - Applied Sciences and Engineering
https://doi.org/10.18038/estubtda.1335496
Bağımlılık Dergisi - Journal of Dependence