BibTex RIS Kaynak Göster

Tıp öğrencilerinin yaşamın son dönemi ile ilgili tutumları

Yıl 2010, Cilt: 32 Sayı: 2, 140 - 148, 11.06.2010

Öz

Özet

Amaç. Çalışma tıp fakültesi dönem altı öğrencilerinin yaşamın sonuyla ilgili tutumlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem. Araştırmanın evrenini Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem altı öğrencilerinden toplam 107 kişi oluşturmaktadır. Saptanan bu evren içinde araştırmaya katılmayı kabul eden 97 kişi çalışmaya alınmıştır. “Ethical Decision Making and Patient Autonomy” adı verilen anket uygulanmıştır. Araştırmaların verileri SPSS 14.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede yüzdelik dağılımı ve Khi-Kare testi kullanılmıştır. Önemlilik derecesinde p<0.05 ise anlamlı olarak değerlendirilmiştir. Bulgular. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 41’i 24 yaşında, % 60’ı erkektir. %91’i yaşamın sonuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olup, % 89’u ölümü beklenen hastaya tanık olduğunu ifade etmişlerdir. Tedavisi mümkün olmayan ileri evreye ulaşmış kanser olduğu hastaya anlatılmalı ancak hastalığı aileye söyleyip söylememe kararı hastaya bırakılmalı ifadesine katılım % 64’dür. Katılımcıların % 84’ü ise hastanın ölümüne izin verilmesi konusunda hastanın karar veremeyecek durumdayken doktorun aileye rağmen solunum cihazına bağlanmasını kabul etmektedirler. Hastanın çektiği acıları sonlandıracak ve ölümüne neden olacak miktarda ağrı kesici ilaç istediğini doktoruna söylediği, ancak doktorun sadece hasta hakkında genel bir bilgiye sahip olduğu durumda aşırı doz ilaç verilmesini kabul etmeyenler %84 oranında tespit edilmiştir. Tedavisi mümkün olmayan ileri evreye ulaşmış kanseri olduğunu aileye söylenmesi ve hastaya söylenip söylenmemesi konusunu aileye bırakmayı kabul etmeyenler %55’dir. Sonuç. Yaşamın sonuyla ilgili olarak hastanın bilgilendirme bağlamında özerkliğine çoğunlukla saygı duyulmasına karşın hasta çektiği acıları sonlandıracak ve ölümüne neden olacak miktarda ağrı kesici ilaç istediğinde ve ölümüne izin verilmesi konusunda özerklik ilkesinin göz ardı edildiği görülmektedir.

Anahtar sözcükler: Hasta özerkliği, karar verme, kanser hastası, hekim yardımlı intihar, tıp öğrencileri

 

Abstract

Aim. This descriptive study aimed to determine the view of sixth class medical faculty students about the end of life. Method. The union of the study is composed of 107 students from the sixth class of medical faculty of Cumhuriyet University. From this union, 97 students were included who accepted to join the study. The questionnaire called as “Ethical Decision Making and Patient Autonomy” made was applied. The data’s of the study were assessed by SPSS 14.0 packet program. For statistical analysis, percentile distribution and chi- square tests were used. Differences were considered significant when P was less 0.05. Result. According to the age, the 41% of participitants were 24 years old and 60% were male. Among the students, 91% of them said that they have an opinion about the and of life and 89% said that they saw any patient waiting for the death. For the untreatable and bad stage cancer patients, the 64% of students agreed to tell the truth to the patient but not to the family according to the wish of the patient. When the patient cannot decide by himself or herself about the end of life, the 84 % of students said that the patient have to be connected to the respiratory machine in spite of family does not want. In addition, the 84 % of participitants did not accepted to give overdose drug if the patient wanted and doctors doesn’t have enough knowledge about the patient.. The students who have any opinion about the end of life were 91 % and 55 % of students did not accept not to tell the truth to the patient and to give the decision to the family for telling the truth to the patient. Conclusion. Generally, for giving information about the illness, the participitants respected to the rights of patients and give autonomy to the patients but they did not give autonomy about taking overdose drug and ending the life.

Key words: patient autonomy, decision making, cancer patient, physician assisted suicide, medical students.

Kaynakça

  • 1. Greenlee RT, Murray T, Bolden S, Wingo PA. Cancer statistics, 2000 CA Cancer J Clin 2000; 50: 7-33.
  • 2. Rosen G. A history of public health. Baltimore: Johns Hopkins University Press 1993.
  • 3. van der Heide A, Deliens L, Faisst K, Nilstun T, Norup M, Paci E, van der Wal G, van der Maas PJ. End-of-life decision making in six European countries. Lancet 2003; 362: 345–50.
  • 4. Bilgin G, Öztürk G, Şirin S. Kanser Tanısı Konan Hastalarda Kötü Haber Verme: Hekime Düşen Görev. İst Tıp Fak Derg 2008;71: 22-6.
  • 5. Kahveci R. Sağlık Hizmetlerini Demokratikleştirecek Bir Adım: Son Dönem Yasam Destek Kararlarına Hastaların Katılımı. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2007, 15: 90-3.
  • 6. Ruhnke GW, Wilson SR, Akamatsu T, Kinoue T, Takashima Y, Goldstein MK, Koenig BA, Hornberger JC, Raffin TA. Ethical decision making and patient autonomy: a comparison of physicians and patients in Japan and the United States. Chest 2000; 118: 1172-82.
  • 7. Aydın E. Hasta Hakları ve Terminal Dönem. Yoğun Bakım Dergisi 2003;3: 37-42.
  • 8. Matsui M, Braun KL, Karel H. Comparison of end-of-life preferences between Japanese elders in the United States and Japan. J Transcult Nurs 2008;19: 167-74.
  • 9. Özkara E, Yemişcigil A, Dalgıç M. Hukuk Fakültesi Öğrencilerinin Ötanaziye Bakışı. Adli Tıp Dergisi 2001;15: 46-52.
  • 10. Kavlak O, Ertem G, Sevil Ü. Kanserli Hastalara Bakım Veren Hemşirelerin Kanserli Hastalara Doğruyu Söyleme Konusundaki Tutumları. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2008, 16: 1-7.
  • 11. Özkara E, Özdemir Ç,Hancı İH, Dalgıç M, Civaner M, Yağmur F. Ankara'da Çalışan Hekimlerin Ötanaziye Yaklaşımı. AUHFD. 2002; 51: 207-14.
  • 12. Samur M, Şenler FÇ, Akbulut H, Pamir A, Arıcan A.Kanser Tanısı Almış Hastaların Bilgilendirilme Durumu: Hekim ve Hekim Adaylarının Yaklaşımları Hakkında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde Yapılan Sınırlı Bir Araştırmanın Sonuçları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2000; 53,: 161-6.
  • 13. Ersoy N, Altun İ. Hemşirelerin Yardımlı İntihar Hakkında Görüşleri ile İlgili Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği Dergisi 2001; 9 : 49-55.
  • 14. Ersoy N. Yaşamın Sonuyla İlgili Etik Konular II. Editör: Demirhan Erdemir A, Öncel Ö, Aksoy Ş. Çağdaş Tıp Etiği. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul 2003: 358-89.
  • 15. İnceoğlu S. Ötanazi ve Hukuk, Dünyadaki Son Gelişmeler. Editör: Öncel Ö, Namal A, Demirhan Erdemir A ve ark. Yüksek Teknoloji Tıbbı ve Hekim-Hasta İlişkileri. Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Yayınları, İstanbul 2006: 227-40.
  • 16. Williams G. The Principle of Double Effect and Terminal Sedation. Medical Law Rview 2001;9: 41-53.
  • 17. Kumaş G. Adana İlindeki Çeşitli Hastanelerin Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ötanazi Hakkındaki Düşünceleri. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana 2005.
  • 18. Kaya H, Akçin E. Hemşirelik Öğrencilerinin Ötanaziye İlişkin Görüşleri. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi 2005; 13: 115-9.
  • 19. T.C. Sağlık Bakanlığı. Hasta Hakları Yönetmeliği. Resmi Gazete, Tarih: 01.08. 1998; Sayı: 23420.

Tıp öğrencilerinin yaşamın son dönemi ile ilgili tutumları

Yıl 2010, Cilt: 32 Sayı: 2, 140 - 148, 11.06.2010

Öz

Özet

Amaç. Çalışma tıp fakültesi dönem altı öğrencilerinin yaşamın sonuyla ilgili tutumlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem. Araştırmanın evrenini Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem altı öğrencilerinden toplam 107 kişi oluşturmaktadır. Saptanan bu evren içinde araştırmaya katılmayı kabul eden 97 kişi çalışmaya alınmıştır. “Ethical Decision Making and Patient Autonomy” adı verilen anket uygulanmıştır. Araştırmaların verileri SPSS 14.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede yüzdelik dağılımı ve Khi-Kare testi kullanılmıştır. Önemlilik derecesinde p<0.05 ise anlamlı olarak değerlendirilmiştir. Bulgular. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 41’i 24 yaşında, % 60’ı erkektir. %91’i yaşamın sonuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olup, % 89’u ölümü beklenen hastaya tanık olduğunu ifade etmişlerdir. Tedavisi mümkün olmayan ileri evreye ulaşmış kanser olduğu hastaya anlatılmalı ancak hastalığı aileye söyleyip söylememe kararı hastaya bırakılmalı ifadesine katılım % 64’dür. Katılımcıların % 84’ü ise hastanın ölümüne izin verilmesi konusunda hastanın karar veremeyecek durumdayken doktorun aileye rağmen solunum cihazına bağlanmasını kabul etmektedirler. Hastanın çektiği acıları sonlandıracak ve ölümüne neden olacak miktarda ağrı kesici ilaç istediğini doktoruna söylediği, ancak doktorun sadece hasta hakkında genel bir bilgiye sahip olduğu durumda aşırı doz ilaç verilmesini kabul etmeyenler %84 oranında tespit edilmiştir. Tedavisi mümkün olmayan ileri evreye ulaşmış kanseri olduğunu aileye söylenmesi ve hastaya söylenip söylenmemesi konusunu aileye bırakmayı kabul etmeyenler %55’dir. Sonuç. Yaşamın sonuyla ilgili olarak hastanın bilgilendirme bağlamında özerkliğine çoğunlukla saygı duyulmasına karşın hasta çektiği acıları sonlandıracak ve ölümüne neden olacak miktarda ağrı kesici ilaç istediğinde ve ölümüne izin verilmesi konusunda özerklik ilkesinin göz ardı edildiği görülmektedir.

Anahtar sözcükler: Hasta özerkliği, karar verme, kanser hastası, hekim yardımlı intihar, tıp öğrencileri

 

Abstract

Aim. This descriptive study aimed to determine the view of sixth class medical faculty students about the end of life. Method. The union of the study is composed of 107 students from the sixth class of medical faculty of Cumhuriyet University. From this union, 97 students were included who accepted to join the study. The questionnaire called as “Ethical Decision Making and Patient Autonomy” made was applied. The data’s of the study were assessed by SPSS 14.0 packet program. For statistical analysis, percentile distribution and chi- square tests were used. Differences were considered significant when P was less 0.05. Result. According to the age, the 41% of participitants were 24 years old and 60% were male. Among the students, 91% of them said that they have an opinion about the and of life and 89% said that they saw any patient waiting for the death. For the untreatable and bad stage cancer patients, the 64% of students agreed to tell the truth to the patient but not to the family according to the wish of the patient. When the patient cannot decide by himself or herself about the end of life, the 84 % of students said that the patient have to be connected to the respiratory machine in spite of family does not want. In addition, the 84 % of participitants did not accepted to give overdose drug if the patient wanted and doctors doesn’t have enough knowledge about the patient.. The students who have any opinion about the end of life were 91 % and 55 % of students did not accept not to tell the truth to the patient and to give the decision to the family for telling the truth to the patient. Conclusion. Generally, for giving information about the illness, the participitants respected to the rights of patients and give autonomy to the patients but they did not give autonomy about taking overdose drug and ending the life.

Key words: patient autonomy, decision making, cancer patient, physician assisted suicide, medical students.

Kaynakça

  • 1. Greenlee RT, Murray T, Bolden S, Wingo PA. Cancer statistics, 2000 CA Cancer J Clin 2000; 50: 7-33.
  • 2. Rosen G. A history of public health. Baltimore: Johns Hopkins University Press 1993.
  • 3. van der Heide A, Deliens L, Faisst K, Nilstun T, Norup M, Paci E, van der Wal G, van der Maas PJ. End-of-life decision making in six European countries. Lancet 2003; 362: 345–50.
  • 4. Bilgin G, Öztürk G, Şirin S. Kanser Tanısı Konan Hastalarda Kötü Haber Verme: Hekime Düşen Görev. İst Tıp Fak Derg 2008;71: 22-6.
  • 5. Kahveci R. Sağlık Hizmetlerini Demokratikleştirecek Bir Adım: Son Dönem Yasam Destek Kararlarına Hastaların Katılımı. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2007, 15: 90-3.
  • 6. Ruhnke GW, Wilson SR, Akamatsu T, Kinoue T, Takashima Y, Goldstein MK, Koenig BA, Hornberger JC, Raffin TA. Ethical decision making and patient autonomy: a comparison of physicians and patients in Japan and the United States. Chest 2000; 118: 1172-82.
  • 7. Aydın E. Hasta Hakları ve Terminal Dönem. Yoğun Bakım Dergisi 2003;3: 37-42.
  • 8. Matsui M, Braun KL, Karel H. Comparison of end-of-life preferences between Japanese elders in the United States and Japan. J Transcult Nurs 2008;19: 167-74.
  • 9. Özkara E, Yemişcigil A, Dalgıç M. Hukuk Fakültesi Öğrencilerinin Ötanaziye Bakışı. Adli Tıp Dergisi 2001;15: 46-52.
  • 10. Kavlak O, Ertem G, Sevil Ü. Kanserli Hastalara Bakım Veren Hemşirelerin Kanserli Hastalara Doğruyu Söyleme Konusundaki Tutumları. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2008, 16: 1-7.
  • 11. Özkara E, Özdemir Ç,Hancı İH, Dalgıç M, Civaner M, Yağmur F. Ankara'da Çalışan Hekimlerin Ötanaziye Yaklaşımı. AUHFD. 2002; 51: 207-14.
  • 12. Samur M, Şenler FÇ, Akbulut H, Pamir A, Arıcan A.Kanser Tanısı Almış Hastaların Bilgilendirilme Durumu: Hekim ve Hekim Adaylarının Yaklaşımları Hakkında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde Yapılan Sınırlı Bir Araştırmanın Sonuçları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2000; 53,: 161-6.
  • 13. Ersoy N, Altun İ. Hemşirelerin Yardımlı İntihar Hakkında Görüşleri ile İlgili Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği Dergisi 2001; 9 : 49-55.
  • 14. Ersoy N. Yaşamın Sonuyla İlgili Etik Konular II. Editör: Demirhan Erdemir A, Öncel Ö, Aksoy Ş. Çağdaş Tıp Etiği. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul 2003: 358-89.
  • 15. İnceoğlu S. Ötanazi ve Hukuk, Dünyadaki Son Gelişmeler. Editör: Öncel Ö, Namal A, Demirhan Erdemir A ve ark. Yüksek Teknoloji Tıbbı ve Hekim-Hasta İlişkileri. Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Yayınları, İstanbul 2006: 227-40.
  • 16. Williams G. The Principle of Double Effect and Terminal Sedation. Medical Law Rview 2001;9: 41-53.
  • 17. Kumaş G. Adana İlindeki Çeşitli Hastanelerin Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ötanazi Hakkındaki Düşünceleri. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana 2005.
  • 18. Kaya H, Akçin E. Hemşirelik Öğrencilerinin Ötanaziye İlişkin Görüşleri. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi 2005; 13: 115-9.
  • 19. T.C. Sağlık Bakanlığı. Hasta Hakları Yönetmeliği. Resmi Gazete, Tarih: 01.08. 1998; Sayı: 23420.
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Temel Tıp Bilimleri Araştırma Yazıları
Yazarlar

Gülay Yıldırım

Murat Aksu

Yayımlanma Tarihi 11 Haziran 2010
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010Cilt: 32 Sayı: 2

Kaynak Göster

AMA Yıldırım G, Aksu M. Tıp öğrencilerinin yaşamın son dönemi ile ilgili tutumları. CMJ. Haziran 2010;32(2):140-148.