Öz
In this study, digital dependence and violent tendencies of high school students are examined in terms of gender, class level, economic status, and parents’ education level. In the research, general screening model was used. The sample group of the study consists of a total of 776 students (428 girls and 348 boys) studying in seven different high schools located in different districts of Sivas province in the fall semester of 2019-2020 academic year. The data of the study was obtained by using the Digital Dependency Scale and Violence Tendency Scale. In the analysis of the data; Kolmogorov-Smirnov (K-S), arithmetic mean, standard deviation, independent t test, ANOVA, TUKEY, pearson correlation coefficient were used. Digital dependence of high school students on gender, economic status and maternal education level; There was a significant difference in the tendency of violence in terms of gender, mother and father education level variables p <.05; digital dependence and violence tendency correlation levels were found to be positive (r = .40).
Anahtar Kelimeler
Addiction digital addiction violence violence tendencies high school
Kaynakça
- Akınsel, G. (2018). 15-18 yaş arasındaki ergenlerin şiddet eğilimleri ve dürtüselliklerinin ebeveynlerin sosyo-ekonomik ve okur-yazarlık düzeyi arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Arslan, A. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin öğrencilerin ergenlik problemlerine ilişkin kullandıkları çözüm stratejileri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 57-84.
- Arslan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sivas ili örneği). Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-80. DOI: 10.30855/gjes.2019.05.02.004
- Arslan, A., & Konür, E. (2019, Nisan). Ortaöğretim öğrencilerinde şiddet eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Sivas.
- Arslan, A., Kırık, A. M., Karaman, M., & Çetinkaya, A. (2015). Lise ve üniversite öğrencilerinde dijital bağımlılık. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 34-58.
- Avcı, Ö. H., & Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-1), 157-168.
- Canoğulları, Ö. (2014). İnternet bağımlılık düzeyleri farklı ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygıları ve anne baba tutum algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Çam, H. H., & Nur, N. (2015). Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(3), 181-188. DOI: 10.5455/pmb.20141016033204
- Dahlberg, L. L., & Potter, L. B. (2001). Youth violence: Devolopmental pathways and prevention challenges. American Journal of Prevention Medicine, 20, 3-14.
- Davey, L., Day, A., & Howells, K. (2005). Anger, over-control and serious violent offending. Aggression and Violent Behavior, 10(5), 624-635.
- Doğan, U., & Tosun, H. İ. (2016). Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 99-128. https://doi.org/10.14520/adyusbd.66762
- Dursun, Y. (2011). Şiddetin izini sürmek: Şiddet nedir? Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 1-18.
- Erkek, N. P. (2016). Yatılı ve gündüzlü eğitim alan ortaöğretim öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile özgüvenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Eryılmaz, S., & Çukurluöz, Ö. (2018). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi: Ankara ili, Çankaya ilçesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 889-912. Gökçearslan, Ş., & Durakoğlu, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(14), 419-435.
- Gönüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
- Gül, S. K., & Güneş, İ. D. (2009). Ergenlik dönemi sorunları ve şiddet. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 79-101.
- Haskan, Ö., & Yıldırım, İ. (2012). Şiddet eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 165-177.
- Holden, C. (2001). Behavioral' addictions: Do they exist? Science, 294(5544), 980-982.
- İldeş, N. (2002). Aile ve şiddet. Radyo ve televizyonda şiddet ve intihar haberlerinin sunumunun toplum üzerindeki etkileri sempozyumu. Ankara: RTÜK Yayınları.
- Kanal, İ. (2008). İmam hatip lisesi öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin çok yönlü olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kayri, M., & Günüç, S. (2016). Yüksek ve düşük sosyoekonomik koşullara sahip öğrencilerin internet bağımlılığı açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi. The Turkish Journal on Addictions, 3(2), 165-183.
- Kurupınar, A., & Erdamar, G. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinde görülen madde bağımlılığı alışkanlığı ve yaygınlığı: Bartın ili örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 65-84. Marks, I. (1990). Behavioural (non-chemical) addictions. British Journal of Addiction, 85, 1389-1394.
- Page, A., & İnce, M. (2008). Aile içi şiddet konusunda bir derleme. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 81-94.
- Seo, M., Kang, H. S., & Yom, Y. (2009). Internet addiction and interpersonal problems in Korean adolescents. CIN: Computers, Informatics, Nursing, 27(4), 226-233.
- Sevindik, F. (2011). Fırat üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Shine, O., & Beak, S. (2013). The influence of adolescents smart phone addiction on aggression. Korean Review of Crisis and Emergency Manegement, 9(11), 345-362.
- Sparrow, P., & Griffiths, M. D. (1997). Crime and IT: Hacking and pornography on the internet. Probation Journal, 44, 144-147.
- Vural, Z., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348-3382.
- Williams, S., & Myers, S. (2004). Adolescent violence. The Abfn Journal, 16(2), 31-34.
- Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. C., Chen, S. H., & Ko, C. H. (2004). Family factors of internet addiction and substance use experience in Taiwanese adolescents. CyberPsychology & Behavior, 10(3), 323-329.
Öz
Bu çalışmada ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılıkları ve şiddet eğilimleri cinsiyet, sınıf düzeyi, ekonomik durum, anne ve baba eğitim durumu değişkenleri açısından incelenmektedir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu 2019-2020 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Sivas ili merkez ilçede farklı eğitim bölgelerinde yer alan yedi farklı lisede öğrenim görmekte olan 428 kız, 348 erkek olmak üzere toplamda 776 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırman verileri “Dijital Bağımlılık Ölçeği” ile “Şiddet Eğilimleri Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde; Kolmogorov-Smirnov (K-S), Aritmetik Ortalama, Standart Sapma, Bağımsız t testi, ANOVA, TUKEY, Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının cinsiyet, ekonomik durum ve anne eğitim durumu; şiddet eğilimlerinin cinsiyet, anne ve baba eğitim durumu değişkenleri açısından anlamlı farklılık gösterdiği p<.05; dijital bağımlılık ve şiddet eğilimleri korelasyon düzeylerinin pozitif yönde orta düzeyde (r=.40) olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akınsel, G. (2018). 15-18 yaş arasındaki ergenlerin şiddet eğilimleri ve dürtüselliklerinin ebeveynlerin sosyo-ekonomik ve okur-yazarlık düzeyi arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Arslan, A. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin öğrencilerin ergenlik problemlerine ilişkin kullandıkları çözüm stratejileri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 57-84.
- Arslan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sivas ili örneği). Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-80. DOI: 10.30855/gjes.2019.05.02.004
- Arslan, A., & Konür, E. (2019, Nisan). Ortaöğretim öğrencilerinde şiddet eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Sivas.
- Arslan, A., Kırık, A. M., Karaman, M., & Çetinkaya, A. (2015). Lise ve üniversite öğrencilerinde dijital bağımlılık. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 34-58.
- Avcı, Ö. H., & Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-1), 157-168.
- Canoğulları, Ö. (2014). İnternet bağımlılık düzeyleri farklı ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygıları ve anne baba tutum algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Çam, H. H., & Nur, N. (2015). Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(3), 181-188. DOI: 10.5455/pmb.20141016033204
- Dahlberg, L. L., & Potter, L. B. (2001). Youth violence: Devolopmental pathways and prevention challenges. American Journal of Prevention Medicine, 20, 3-14.
- Davey, L., Day, A., & Howells, K. (2005). Anger, over-control and serious violent offending. Aggression and Violent Behavior, 10(5), 624-635.
- Doğan, U., & Tosun, H. İ. (2016). Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 99-128. https://doi.org/10.14520/adyusbd.66762
- Dursun, Y. (2011). Şiddetin izini sürmek: Şiddet nedir? Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 1-18.
- Erkek, N. P. (2016). Yatılı ve gündüzlü eğitim alan ortaöğretim öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile özgüvenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Eryılmaz, S., & Çukurluöz, Ö. (2018). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi: Ankara ili, Çankaya ilçesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 889-912. Gökçearslan, Ş., & Durakoğlu, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(14), 419-435.
- Gönüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
- Gül, S. K., & Güneş, İ. D. (2009). Ergenlik dönemi sorunları ve şiddet. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 79-101.
- Haskan, Ö., & Yıldırım, İ. (2012). Şiddet eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 165-177.
- Holden, C. (2001). Behavioral' addictions: Do they exist? Science, 294(5544), 980-982.
- İldeş, N. (2002). Aile ve şiddet. Radyo ve televizyonda şiddet ve intihar haberlerinin sunumunun toplum üzerindeki etkileri sempozyumu. Ankara: RTÜK Yayınları.
- Kanal, İ. (2008). İmam hatip lisesi öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin çok yönlü olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kayri, M., & Günüç, S. (2016). Yüksek ve düşük sosyoekonomik koşullara sahip öğrencilerin internet bağımlılığı açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi. The Turkish Journal on Addictions, 3(2), 165-183.
- Kurupınar, A., & Erdamar, G. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinde görülen madde bağımlılığı alışkanlığı ve yaygınlığı: Bartın ili örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 65-84. Marks, I. (1990). Behavioural (non-chemical) addictions. British Journal of Addiction, 85, 1389-1394.
- Page, A., & İnce, M. (2008). Aile içi şiddet konusunda bir derleme. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 81-94.
- Seo, M., Kang, H. S., & Yom, Y. (2009). Internet addiction and interpersonal problems in Korean adolescents. CIN: Computers, Informatics, Nursing, 27(4), 226-233.
- Sevindik, F. (2011). Fırat üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Shine, O., & Beak, S. (2013). The influence of adolescents smart phone addiction on aggression. Korean Review of Crisis and Emergency Manegement, 9(11), 345-362.
- Sparrow, P., & Griffiths, M. D. (1997). Crime and IT: Hacking and pornography on the internet. Probation Journal, 44, 144-147.
- Vural, Z., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348-3382.
- Williams, S., & Myers, S. (2004). Adolescent violence. The Abfn Journal, 16(2), 31-34.
- Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. C., Chen, S. H., & Ko, C. H. (2004). Family factors of internet addiction and substance use experience in Taiwanese adolescents. CyberPsychology & Behavior, 10(3), 323-329.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Mart 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Kasım 2019 |
| Kabul Tarihi | 5 Ocak 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 15 |
Cited By
DİJİTAL OKURYAZARLIK VE DİJİTAL BAĞIMLILIK İLİŞKİSİ: HOKEY SPORCULARI ARAŞTIRMASI
The Online Journal of Recreation and Sports
https://doi.org/10.22282/tojras.1283899
INVESTIGATION OF SOLUTION RECOMMENDATIONS DEVELOPED BY TEACHER CANDIDATES ON DIGITAL ADDICTION SCENARIOS
Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama
https://doi.org/10.17943/etku.1221046
Sosyal Medya Platformlarında Dijital Şiddet: Spor Bilimleri Öğrencileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma
HUMANITAS - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.20304/humanitas.1220415
Niğde İli Ortaokul ve Lise Öğrencileri Oyun Bağımlılık Düzeylerinin Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi
Turkish Journal of Educational Studies
https://doi.org/10.33907/turkjes.773027
Anasınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Grubu Çocukların Evde Oynadıkları Dijital Oyunlar ve Ebeveynlerin Davranışlarının Belirlenmesi
Journal of Computer and Education Research
https://doi.org/10.18009/jcer.876987
BİREYLERİN DİJİTAL BAĞIMLILIKLARI İLE YALNIZLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: BİR META-ANALİZ ÇALIŞMASI
Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.991723
Lise Öğrencilerinin Çevrimiçi Oyun Tercihleri ile Çevrimiçi Oyun Oynama Bozuklarının İncelenmesi
Journal of Computer and Education Research
https://doi.org/10.18009/jcer.872685
The relationship between internet addiction and peer bullying level of sixth and seventh grade secondary school students
Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing
https://doi.org/10.1111/jcap.12420
Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılıklarının Öz-Yeterlik Düzeylerine Etkisi: Yapısal Eşitlik Modeli Çalışması
e-International Journal of Educational Research
https://doi.org/10.19160/e-ijer.1135981
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Değerli Yazarlar,
JCER dergisi 2018 yılından itibaren yayımlanacak sayılarda yazarlarından ORCID bilgilerini isteyecektir. Bu konuda hassasiyet göstermeniz önemle rica olunur.
Önemli: "Yazar adından yapılan yayın/atıf taramalarında isim benzerlikleri, soyadı değişikliği, Türkçe harf içeren isimler, farklı yazımlar, kurum değişiklikleri gibi durumlar sorun oluşturabilmektedir. Bu nedenle araştırmacıların tanımlayıcı kimlik/numara (ID) edinmeleri önem taşımaktadır. ULAKBİM TR Dizin sistemlerinde tanımlayıcı ID bilgilerine yer verilecektir.
Standardizasyonun sağlanabilmesi ve YÖK ile birlikte yürütülecek ortak çalışmalarda ORCID kullanılacağı için, TR Dizin’de yer alan veya yer almak üzere başvuran dergilerin, yazarlardan ORCID bilgilerini talep etmeleri ve dergide/makalelerde bu bilgiye yer vermeleri tavsiye edilmektedir. ORCID, Open Researcher ve Contributor ID'nin kısaltmasıdır. ORCID, Uluslararası Standart Ad Tanımlayıcı (ISNI) olarak da bilinen ISO Standardı (ISO 27729) ile uyumlu 16 haneli bir numaralı bir URI'dir. http://orcid.org adresinden bireysel ORCID için ücretsiz kayıt oluşturabilirsiniz. "