Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Psychometric Properties of the Coronavirus Social Distance Attitudes Scale: Validity and Reliability Study

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 464 - 479, 30.12.2023
https://doi.org/10.54803/sauhsd.1218017

Öz

Objective: The study was carried out in order to make the Turkish cultural adaptation, validity, and reliability of the Coronavirus Social Distance Attitudes Scale (CSDAS).
Methods: 277 participants were included in this methodological and descriptive study. Research data were collected between June and July 2021 with an introductory information form and CSDAS. Factor analysis, Cronbach's Alpha coefficient, and item-total score analysis were calculated.
Results: The scale consists of 14 items and two sub-dimensions. Scale explains 47.69% of the total variance. As a result of construct validity, factor loads of the scale items were found to be above 0.30. The fit indices obtained as a result of Confirmatory factor analysis were obtained as χ²/sd 2.501; RMSEA 0.074; GFI 0.915; AGFI 0.875; CFI 0.921; SRMR 0.064. Cronbach's Alpha coefficient of the sub-dimensions of the scale was found to be 0.709 and 0.834, respectively.
Conclusions: It has been determined that CSDAS is a valid and reliable measurement scale for measuring individuals' attitudes towards social distance practice.

Kaynakça

  • Wang C, Horby PW, Hayden FG, Gao GF. A novel coronavirus outbreak of global health concern. Lancet 2020 Feb 15;395(10223):470-473. doi:10.1016/S0140-6736(20)30185-9.
  • Zarghami M. Psychiatric aspects of coronavirus (2019-nCoV) infection. Iran J Psychiatry Behav Sci 2020;14(1):e102957. doi: 10.5812/ijpbs.102957.
  • Wulandari P, Hidayat R. General anxiety disorder-related Coronavirus Disease-19 outbreak in Indonesia: A case report. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences 2020; 8: 36-8.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Pandemisinde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi Ve Enfeksiyon Kontrol Önlemleri. 9 Mart 2021. https://covid19.saglik.gov.tr/ Eklenti/40282/0/covid19saglikkurumlarindacalismarehberiveenfeksiyonkontrolonlemleripdf.pdf Erişim Tarihi: 10.09.2021
  • Erkal E, Ses AG, Aydın S, Çalışkan D. COVID-19'un toplumda yayılımını önlemeye yönelik ilaç dışı halk sağlığı önlemleri. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2020; 5(COVID-19 Özel Sayısı):79-95.
  • Hasan SS, Kow CS, Zaidi STR. Social distancing and the use of PPE by community pharmacy personnel: Does evidence support these measures? Res. Social Adm. Pharm. 2021 Feb;17(2):456-459. doi:10.1016/j.sapharm.2020.04.033.
  • Centers for Disease Control and Prevention (CDC). How to Protect Yourself & Others. [cited 2020 June 3]; Available from: http://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/prevention.html
  • Chu DK, Akl EA, Duda S, Solo K, Yaacoub S, Schünemann HJ, on behalf of the COVID-19 Systematic Urgent Review Group Effort (SURGE) study authors. Physical distancing, face masks, and eye protection to prevent person-to-person transmission of SARS-CoV-2 and COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Lancet 2020; 395:1973–87.
  • An L, Hawley S, Horn MLV, Bacon E, Yang P, Resnicow K. Development of a coronavirus social distance attitudes scale. Patient Education and Counseling 2021; 104 (6): 1451-1459. ISSN 0738-3991, doi:10.1016/j.pec.2020.11.027.
  • Van Rooij B, de Bruijn AL, Reinders Folmer C, Kooistra E, Kuiper ME, Brownlee M, Olthuis E, Fine A. Compliance with Covid-19 mitigation measures in the United States. PsyArXiv 2020 April 22. doi:10.31234/osf.io/qymu3.
  • Oral T, Gunlu A. Adaptation of the social distancing scale in the Covid-19 Era: Its association with depression, anxiety, stress, and resilience in Turkey. Int J Ment Health Addict 2021 Mar 4:1-18. doi:10.1007/s11469-020-00447-1.
  • Alpar R. (2014). Geçerlik ve güvenirlik. İçinde Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik- Güvenirlik-Spss’de Çözümleme Adımları ile Birlikte. 3. Baskı, Alpar R (Ed) Ankara, Detay Yayıncılık, s. 408-507.
  • Sümbüloğlu K, Akdağ B. (2009). İleri Biyoistatistiksel Yöntemler. Ankara: Hatiboğlu Basım Yayın.
  • Çapık C, Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(3): 199-210. doi:10.26650/FNJN397481
  • Borsa JC, Damásio BF, Bandeira DR. Cross cultural adaptation and validation of psychological instruments: Some considerations. Paidéia, 2012; 22(53): 423–432.
  • Yeşilyurt S, Çapraz C (2018) Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20: 251-64.
  • Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamalari [Multivariate SPSS and LISREL applications for social sciences]. Ankara: Pegem Publishing. 2012.
  • Karaman H, Atar B, Çobanoğlu Aktan D. Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 2017; 37(3): 1173-1193.
  • Gorsuch, R. L. (2008). Factor analysis (Second Edition). New York: Psychology Press.
  • Koçak D, Çokluk Bökeoğlu Ö, Kayri M. Faktör sayısının belirlenmesinde MAP testi, paralel analiz, K1 ve yamaç birikinti grafiği yöntemlerinin karşılaştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 13(1): 330-359.
  • Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 2017; 46: 74-85.
  • Uyumaz G, Sırgancı G. Doğrulayıcı faktör analizi için gerekli örneklem büyüklüğü kaç kişidir?: Bayes Yaklaşımı ve maksimum olabilirlik kestirimi. OPUS International Journal of Society Researches 2020; 16(32): 5302-5340.
  • Marsh HW, Hau KT, Artelt C, Baumert J, Peschar JL. OECD's brief self-report measure of educational psychology's most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing 2006; 6(4), 311-360. doi:10.1207/s15327574ijt0604_1
  • DeVellis RF. Scale development, theory and applications. India: SAGE Publication Inc. 2012
  • Hayran M, Hayran M. Basic statistic for health researh. Ankara: Art Ofset Matbacılık Yayıncılık Org. Ltd Şti. 2011
  • Jonhson B, Christensen L. Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. California: SAGE Publication, Inc. 2014
  • Şencan H. Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlilik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. 2005.
  • Yurdugül H. Paralel, eşdeğer ve konjenerik ölçmelerde güvenirlik katsayılarının karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 2006; 39(1): 15-37.
  • Soysal S. Çok Boyutlu Test Yapılarında Alfa, Tabakalı Alfa ve Omega Güvenirlik Katsayılarının Karşılaştırılması. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 2023; 5(1): 213-236.
  • Karakoç FY, Dönmez Y. Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası 2014; 13: 39-49.
  • Kalaycı Ş. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 9. Baskı, Ankara, Dinamik Akademi Yayınları. 2018
  • World Health Organization (WHO). (2017). Process of translation and adaptation of instruments. http://www. who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/ adresinden erişildi.
  • International Test Commission (ITN). Guidelines for translating and adapting tests. International Journal of Testing 2018; 18(2): 101–134. doi:10.1080/15305058. 2017.1398166.
  • Korkmaz M. Psikolojik ölçmenin yeni kuralları ve Türkiye’deki durumu. Türk Psikoloji Bülteni 2007; 13: 8-14.
  • Erkuş A. Psikometrik terimlerin Türkçe karşılıklarının anlamları ile yapılan işlemlerin uyuşmazlığı. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 2010; 1: 72-7.
  • Boetang GO, Neilands TB, Frongillo EA, Melgar-Quiñonez HR, Young SL. Best practices for developing and validating scales for health, social and behavioral research: A Primer. Front. Public Health 2018; 6: 149.
  • Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, Özdamar K, Sanisoğlu SY. Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 2013; 33: 210-23.
  • Seçer İ. Psikolojik test ve geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve Lisrel uygulamaları. 2. Baskı, Ankara, Anı Yayıncılık. 2018
  • Karagöz Y. SPSS-AMOS-META uygulamalı istatistiksel analizler. 2. Baskı, Ankara, Nobel Yayıncılık. 2019.
  • Koyuncu İ, Kılıç AF. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanımı: Bir doküman incelemesi. Eğitim ve Bilim 2019;44(198): 361-388.
  • Hayes AF, Coutts JJ. Use omega rather than Cronbach’s alpha for estimating reliability. But… Communication Methods and Measures 2020; 14:1, 1-24, doi:10.1080/19312458.2020.1718629

Koronavirüs Sosyal Mesafe Tutum Ölçeği’nin Psikometrik Özellikleri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 464 - 479, 30.12.2023
https://doi.org/10.54803/sauhsd.1218017

Öz

Amaç: Bu çalışma, Koronavirüs Sosyal Mesafe Tutum Ölçeği’nin (KSMTÖ) Türkçe kültürel adaptasyonunun, geçerlik ve güvenirliğinin yapılması amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Yöntem: Metodolojik ve tanımlayıcı tipte yapılan bu çalışmaya 277 katılımcı dahil edilmiştir. Araştırma verileri Haziran-Temmuz 2021 tarihleri arasında tanıtıcı bilgi formu ve KSMTÖ ile toplanmıştır. Faktör analizi, Cronbach Alfa katsayısı ve madde-toplam puan analizi hesaplanmıştır.
Bulgular: Ölçek 14 madde ve iki alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçek, toplam varyansın %47,069’unu açıklamaktadır. Yapı geçerliği sonucunda ölçek maddelerinin faktör yükleri 0,30'un üzerinde bulunmuştur. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda elde edilen uyum indeksleri χ²/sd 2,501; RMSEA 0,074; GFI 0,915; AGFI 0,875; CFI 0,921; SRMR 0,064 olarak elde edilmiştir. Ölçek alt boyutların Cronbach Alfa katsayısı sırası ile 0.709, 0.834 olarak bulunmuştur.
Sonuç: KSMTÖ’nin, bireylerin sosyal mesafe uygulamasına ilişkin tutumlarını ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu görülmüştür.

Destekleyen Kurum

Yoktur

Teşekkür

Araştırmaya dahil olan katılımcılara teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Wang C, Horby PW, Hayden FG, Gao GF. A novel coronavirus outbreak of global health concern. Lancet 2020 Feb 15;395(10223):470-473. doi:10.1016/S0140-6736(20)30185-9.
  • Zarghami M. Psychiatric aspects of coronavirus (2019-nCoV) infection. Iran J Psychiatry Behav Sci 2020;14(1):e102957. doi: 10.5812/ijpbs.102957.
  • Wulandari P, Hidayat R. General anxiety disorder-related Coronavirus Disease-19 outbreak in Indonesia: A case report. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences 2020; 8: 36-8.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Pandemisinde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi Ve Enfeksiyon Kontrol Önlemleri. 9 Mart 2021. https://covid19.saglik.gov.tr/ Eklenti/40282/0/covid19saglikkurumlarindacalismarehberiveenfeksiyonkontrolonlemleripdf.pdf Erişim Tarihi: 10.09.2021
  • Erkal E, Ses AG, Aydın S, Çalışkan D. COVID-19'un toplumda yayılımını önlemeye yönelik ilaç dışı halk sağlığı önlemleri. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2020; 5(COVID-19 Özel Sayısı):79-95.
  • Hasan SS, Kow CS, Zaidi STR. Social distancing and the use of PPE by community pharmacy personnel: Does evidence support these measures? Res. Social Adm. Pharm. 2021 Feb;17(2):456-459. doi:10.1016/j.sapharm.2020.04.033.
  • Centers for Disease Control and Prevention (CDC). How to Protect Yourself & Others. [cited 2020 June 3]; Available from: http://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/prevention.html
  • Chu DK, Akl EA, Duda S, Solo K, Yaacoub S, Schünemann HJ, on behalf of the COVID-19 Systematic Urgent Review Group Effort (SURGE) study authors. Physical distancing, face masks, and eye protection to prevent person-to-person transmission of SARS-CoV-2 and COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Lancet 2020; 395:1973–87.
  • An L, Hawley S, Horn MLV, Bacon E, Yang P, Resnicow K. Development of a coronavirus social distance attitudes scale. Patient Education and Counseling 2021; 104 (6): 1451-1459. ISSN 0738-3991, doi:10.1016/j.pec.2020.11.027.
  • Van Rooij B, de Bruijn AL, Reinders Folmer C, Kooistra E, Kuiper ME, Brownlee M, Olthuis E, Fine A. Compliance with Covid-19 mitigation measures in the United States. PsyArXiv 2020 April 22. doi:10.31234/osf.io/qymu3.
  • Oral T, Gunlu A. Adaptation of the social distancing scale in the Covid-19 Era: Its association with depression, anxiety, stress, and resilience in Turkey. Int J Ment Health Addict 2021 Mar 4:1-18. doi:10.1007/s11469-020-00447-1.
  • Alpar R. (2014). Geçerlik ve güvenirlik. İçinde Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik- Güvenirlik-Spss’de Çözümleme Adımları ile Birlikte. 3. Baskı, Alpar R (Ed) Ankara, Detay Yayıncılık, s. 408-507.
  • Sümbüloğlu K, Akdağ B. (2009). İleri Biyoistatistiksel Yöntemler. Ankara: Hatiboğlu Basım Yayın.
  • Çapık C, Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. FNJN Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(3): 199-210. doi:10.26650/FNJN397481
  • Borsa JC, Damásio BF, Bandeira DR. Cross cultural adaptation and validation of psychological instruments: Some considerations. Paidéia, 2012; 22(53): 423–432.
  • Yeşilyurt S, Çapraz C (2018) Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20: 251-64.
  • Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamalari [Multivariate SPSS and LISREL applications for social sciences]. Ankara: Pegem Publishing. 2012.
  • Karaman H, Atar B, Çobanoğlu Aktan D. Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 2017; 37(3): 1173-1193.
  • Gorsuch, R. L. (2008). Factor analysis (Second Edition). New York: Psychology Press.
  • Koçak D, Çokluk Bökeoğlu Ö, Kayri M. Faktör sayısının belirlenmesinde MAP testi, paralel analiz, K1 ve yamaç birikinti grafiği yöntemlerinin karşılaştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 13(1): 330-359.
  • Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 2017; 46: 74-85.
  • Uyumaz G, Sırgancı G. Doğrulayıcı faktör analizi için gerekli örneklem büyüklüğü kaç kişidir?: Bayes Yaklaşımı ve maksimum olabilirlik kestirimi. OPUS International Journal of Society Researches 2020; 16(32): 5302-5340.
  • Marsh HW, Hau KT, Artelt C, Baumert J, Peschar JL. OECD's brief self-report measure of educational psychology's most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing 2006; 6(4), 311-360. doi:10.1207/s15327574ijt0604_1
  • DeVellis RF. Scale development, theory and applications. India: SAGE Publication Inc. 2012
  • Hayran M, Hayran M. Basic statistic for health researh. Ankara: Art Ofset Matbacılık Yayıncılık Org. Ltd Şti. 2011
  • Jonhson B, Christensen L. Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. California: SAGE Publication, Inc. 2014
  • Şencan H. Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlilik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. 2005.
  • Yurdugül H. Paralel, eşdeğer ve konjenerik ölçmelerde güvenirlik katsayılarının karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 2006; 39(1): 15-37.
  • Soysal S. Çok Boyutlu Test Yapılarında Alfa, Tabakalı Alfa ve Omega Güvenirlik Katsayılarının Karşılaştırılması. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 2023; 5(1): 213-236.
  • Karakoç FY, Dönmez Y. Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası 2014; 13: 39-49.
  • Kalaycı Ş. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 9. Baskı, Ankara, Dinamik Akademi Yayınları. 2018
  • World Health Organization (WHO). (2017). Process of translation and adaptation of instruments. http://www. who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/ adresinden erişildi.
  • International Test Commission (ITN). Guidelines for translating and adapting tests. International Journal of Testing 2018; 18(2): 101–134. doi:10.1080/15305058. 2017.1398166.
  • Korkmaz M. Psikolojik ölçmenin yeni kuralları ve Türkiye’deki durumu. Türk Psikoloji Bülteni 2007; 13: 8-14.
  • Erkuş A. Psikometrik terimlerin Türkçe karşılıklarının anlamları ile yapılan işlemlerin uyuşmazlığı. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 2010; 1: 72-7.
  • Boetang GO, Neilands TB, Frongillo EA, Melgar-Quiñonez HR, Young SL. Best practices for developing and validating scales for health, social and behavioral research: A Primer. Front. Public Health 2018; 6: 149.
  • Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, Özdamar K, Sanisoğlu SY. Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 2013; 33: 210-23.
  • Seçer İ. Psikolojik test ve geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve Lisrel uygulamaları. 2. Baskı, Ankara, Anı Yayıncılık. 2018
  • Karagöz Y. SPSS-AMOS-META uygulamalı istatistiksel analizler. 2. Baskı, Ankara, Nobel Yayıncılık. 2019.
  • Koyuncu İ, Kılıç AF. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanımı: Bir doküman incelemesi. Eğitim ve Bilim 2019;44(198): 361-388.
  • Hayes AF, Coutts JJ. Use omega rather than Cronbach’s alpha for estimating reliability. But… Communication Methods and Measures 2020; 14:1, 1-24, doi:10.1080/19312458.2020.1718629
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hamide Zengin 0000-0002-2389-6466

Öznur Tiryaki 0000-0001-8788-3077

Nursan Çınar 0000-0003-3151-9975

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2023
Gönderilme Tarihi 12 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Zengin, H., Tiryaki, Ö., & Çınar, N. (2023). Koronavirüs Sosyal Mesafe Tutum Ölçeği’nin Psikometrik Özellikleri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 6(3), 464-479. https://doi.org/10.54803/sauhsd.1218017