Abstract
Kant presented the schema of reason as the source of human actions. This schema is referred to as critical through his specific work. This critical investigation, on the other hand, determines boundaries within the framework of duty, authority and working principles. For example, during his studies on the faculty of understanding, Kant investigated what a person could know by getting to know the mind better, even if he could not know the thing in itself. He mentioned other faculties of reason for issues outside this boundary. The faculty of understanding and the schema belonging to this section, as well as the problems and functioning of this field, were systematically explained. For this reason, Kant, who showed thinking as a form of judgment, made important distinctions between logical judgments and moral judgments. However, Kant caused a gap that overshadowed the success he achieved in the first two critiques. The third critique was designed to both close this gap, strengthen the distinctions between judgments and finally examine aesthetic and teleological judgment forms. In general terms, the power of judgment, which is determined as a faculty between reason and understanding, is explained as the ability to think “under a particular universal”. The determining power of judgment is the power that makes it special under the given laws. The power that the particular is given and that the law must be found for the particular is the power of reflective judgment. Aesthetic judgment is not a judgment of knowledge or morality. It is not objective like them. It is subjective because it is based on pleasure and non-pleasure. Because it is related to pleasure. Since the problems related to the faculty of judgment are very diverse and it tries to define more than one form of judgment, aesthetic judgments are touched upon in this study. In this direction, concepts such as common sense, imagination, pleasure, unpleasure, beauty and the sublime are examined.
One of the basic characteristics of the faculty of judgment is the attainment of a reflective form of judgment in the context of pleasure, the beautiful and the sublime image and conceptualizations. How the thought that begins with aesthetic experience is gathered under a general expression also deserves to be discussed. One of the main purposes of this study is how Kant establishes aesthetic experience and how he criticizes whether a priori principles can be obtained under reflective judgment.
References
- Austin, J. (2015). Hukukun Belirlenmiş Alanı, çev. Ülker Yükselbaba, Saim Üye, Umut Koloş, İstanbul, Tekin Yayınevi. Guyer, P. (2022). Kant, çev. Deniz Soysal, İstanbul, Say Yayınları. Hegel, G. W. F. (1991). Hukuk Felsefesinin Prensipleri, çev. Cenap Karakaya, İstanbul, Sosyal Yayınlar. Himma, Kenneth E. (2010). Hukukun Ahlaki Kriterleri, çev. Saim Üye, Ankara. Kant, I. (1995). Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, çev. İoanna Kuçuradi, Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu Yayını. Kant, I. “Marcus Herz’e 21 Şubat 1772 Tarihli Mektup”, çev. Kaan H. Ökten, Blog: http://turkiyekanttoplulugu.org/?p=5776/25/07/2024. Kant, I. (2022). Ahlakın Metafiziği, çev. Altan Heper, İstanbul, Fol Yayıncılık. Kant, I. (2022a). Ethica, Etik Üzerine Dersler, çev. Oğuz Özügül, İstanbul, Fol Kitap. Kelsen, H. (2016). Saf Hukuk Kuramı, çev. Ertuğrul Uzun, İstanbul, Nora Kitap. Wood, Allen W. (2009). Kant, çev. Aliye Kovanlıkaya, Ankara, Dost Kitabevi.
Abstract
Kant, insan edimlerinin kaynağı olarak aklın şemasını sunmuştur. Bu şema kendi spesifik çalışması üzerinden kritik olarak anılır. Eleştirel bu soruşturma diğer yanıyla görev, yetki ve çalışma prensipleri çerçevesinde sınırlar belirler. Öyle ki, örneğin anlama yetisi üzerine incelemeleri sırasında Kant, insanın kendinde şeyi tam olarak bilemese de aklı daha iyi tanıyarak neyi bileceğini araştırmıştır. Bu sınırın dışında kalan meseleler için aklın başka fakültelerinden söz etmiştir. Anlama yetisi ve bu bölüme ait şema gibi akıl ve yine bu sahanın problemleri ve işleyişi sistematik bir şekilde anlatılmıştır. Bu nedenle düşünmeyi bir yargı biçimi olarak göstermiş olan Kant, mantıksal yargılar ile ahlaki yargılar arasında önemli ayrımlarda bulunmuştur. Fakat Kant, ilk iki kritikte elde ettiği başarıyı gölgeleyen bir uçuruma neden olmuştur. Üçüncü kritik hem bu uçurumu kapamak hem yargılar arasındaki ayrımları güçlendirmek hem de nihayet estetik ve teleolojik yargı biçimlerini incelemek için tasarlanmıştır. Genel manada, akıl ile anlak arasında bir yetiye bağlı olarak tespit edilen yargı gücü “tikeli belirli bir evrenselin altında” düşünme becerisi olarak açıklanır. Belirleyici yargı gücü, onu verilen yasalar altında özel kılan güçtür. Tikelin verildiği ve tikel için yasanın bulunması gerektiği güç, reflektif yargı gücüdür. Estetik yargı, bir bilgi yahut ahlak yargısı değildir. Onlar gibi objektif değildir. Haz duyma ve duymamaya dayandığından dolayı subjektiftir. Çünkü hazla ilgilidir. Yargı yetisi ile ilgili problemlerin çok çeşitli oluşu ve birden fazla yargı biçimini tanımlamaya çalıştığı için bu çalışmada estetik yargılara değinilmiştir. Bu doğrultuda ortak duyum, hayal gücü, haz, hazsızlık, güzel ve yüce gibi kavramlar incelenmiştir.
Yargı yetisinin temel niteliklerinden biri haz, güzel ve yüce imgesi ve kavramlaştırmalar bağlamında reflektif yargılama biçimine ulaşılmasıdır. Estetik deneyimle başlayan düşünüş nasıl genel geçer bir ifade altında toplanır ayrıca tartışılmayı hak etmektedir. Bu çalışmanın temel amaçlarından biri, Kant’ın estetik deneyimi nasıl kurduğu ve reflektif yargı altında apriori ilkelerin elde edilip edilemeyeceğini nasıl kritik ettiğidir.
Keywords
References
- Austin, J. (2015). Hukukun Belirlenmiş Alanı, çev. Ülker Yükselbaba, Saim Üye, Umut Koloş, İstanbul, Tekin Yayınevi. Guyer, P. (2022). Kant, çev. Deniz Soysal, İstanbul, Say Yayınları. Hegel, G. W. F. (1991). Hukuk Felsefesinin Prensipleri, çev. Cenap Karakaya, İstanbul, Sosyal Yayınlar. Himma, Kenneth E. (2010). Hukukun Ahlaki Kriterleri, çev. Saim Üye, Ankara. Kant, I. (1995). Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, çev. İoanna Kuçuradi, Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu Yayını. Kant, I. “Marcus Herz’e 21 Şubat 1772 Tarihli Mektup”, çev. Kaan H. Ökten, Blog: http://turkiyekanttoplulugu.org/?p=5776/25/07/2024. Kant, I. (2022). Ahlakın Metafiziği, çev. Altan Heper, İstanbul, Fol Yayıncılık. Kant, I. (2022a). Ethica, Etik Üzerine Dersler, çev. Oğuz Özügül, İstanbul, Fol Kitap. Kelsen, H. (2016). Saf Hukuk Kuramı, çev. Ertuğrul Uzun, İstanbul, Nora Kitap. Wood, Allen W. (2009). Kant, çev. Aliye Kovanlıkaya, Ankara, Dost Kitabevi.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | 18th Century Philosophy |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 17, 2024 |
| Submission Date | November 7, 2024 |
| Acceptance Date | November 29, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024Volume: 48 Issue: Haziran Ek sayı - Immanuel Kant Dosyası |
.