Research Article
BibTex RIS Cite

DİSTOPİK FİLMLERDE YAPAY ZEKÂ ANLATISI BAĞLAMINDA M3GAN FİLMİNİN GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ

Year 2025, Volume: 49 Issue: 2, 149 - 161, 17.07.2025

Abstract

Sinema, icadından bu yana gerçek ve hayal dünyalarını birleştirerek sürekli değişim göstermiştir. 20. yüzyılda teknoloji, sinemanın üretim sürecini ve içeriğini etkileyerek görsel ve özel efektleri anlatımın temel unsuru haline getirmiştir. Teknolojik gelişmelerle eski öyküler yeniden uyarlanmış, Dünyalar Savaşı, Dune ve Yüzüklerin Efendisi gibi filmler yeniden çekilmiştir. Distopik anlatılarda, totaliter sistemler ve modern toplum eleştirileri yapılırken, yapay zekâ gelişmeleri sinemaya yeni endişeler getirmiştir. Distopik anlatılarda, karanlık karakterler ve figürler kullanılarak korku aktarımı sağlanırken totaliter sistemler ve modern toplum eleştirileri yapılmıştır. Modernite ve tüketim toplumuna yönelik eleştiriler, bu anlatıların merkezindedir ve sistemlerin çöküşünü işaret eder. Yapay zekâdaki gelişmeler, teknoloji kaynaklı endişeleri sinemaya taşımış ve 2001: A Space Odyssey, Terminator, Matrix gibi filmler insan-makine ilişkileri ve yapay zekâ tehditlerini işlemiştir. Bu tür filmler, insan doğası ve teknolojinin sınırlarını sorgulatarak gelecekteki olası tehlikeleri tartışmaya açmaktadır. Günümüzde yapay zekânın yaygınlaşması ile bu endişeler sinemada daha fazla yer bulmuştur. Androidler ve sibernetik robotlar, yapay zekâ kaynaklı sorunların anlatımında kullanılmış, çocukluk kavramı distopik filmlerde korku unsuru olarak ele alınmıştır. M3GAN filmi ise yapay zekâ ve çocuk etkileşimini distopik bir bakış açısıyla ele almıştır. Film, M3GAN'a ihtiyaç duyulup yaratılışından itibaren insan ve teknoloji arasındaki duygusal bağın zamanla nasıl kaybolduğunu ve bu bağın zaman geçtikçe nasıl bağımlılığa dönüştüğünü göstermektedir. Bu çalışmada, sinema tarihindeki distopik anlatılar ve yapay zekânın kullanımı üzerine odaklanarak M3GAN filmine dair göstergebilimsel analizler yapılmıştır. Filmdeki bazı sahneler, film analizi yöntemleriyle değerlendirilmiştir.

Ethical Statement

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımızı beyan ederiz.

References

  • Abisel, N. (1999). Popüler Sİnema ve Türler. İstanbul: Akan Yayıncılık.
  • Akşit, O. O. (2017). Sinemada özne olarak robotlar: Ben, robot örneği. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, 1-9.
  • Aydıngüler, M. H. (2023, Haziran- Temmuz). Göstergebilimsel Açıdan Film Çözümlemesi: Eşkıya Film Örneği. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 8(16), 1-12.
  • Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (B. Vardar, & M. Rifat, Çev.) Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Bird, J. (Yöneten). (2022). Eşim Gibi [Sinema Filmi].
  • Birincioğlu, Y. (2020). Sinema 4.0: Her (Aşk) filminin gerçekliği gerçeklik sorunu. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi , 23-34.
  • Burton, T. (Yöneten). (1989). Batman [Sinema Filmi].
  • Büker, S. (1991). Sinemada Anlam Yaratma. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Cameron, J. (Yöneten). (1984). Terminatör [Sinema Filmi].
  • Çakı, C., Zorlu, Y., & Karaca , M. (2017). Türk Sinemasında Nazizm İdeolojisi: "Kırımlı" Filmi ve Göstergebilimsel Analizi. Istanbul Journal of Sociological Studies, 65-93.
  • Doğan, M. (2023). Sinemada Yapay Zekâ: Robotlarda Bilinç, Duygular ve Etik. Kültür ve İletişim, 318- 343.
  • Donner, R. (Yöneten). (1979). Superman [Sinema Filmi].
  • Erol, E. (2024). Pesimist gerçekçilik ya da teknolojinin amansız tahakkümü: Tech-noir. Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi (ARTS)(11), 26-47.
  • Fiske, J. (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat.
  • Garland, A. (Yöneten). (2014). Ex Machina [Sinema Filmi].
  • Gilliam, T. (Yöneten). (1985). Brazil [Sinema Filmi].
  • Günar, A. (2014). Amerika Birleşik Devletleri’nde McCarthy Dönemi ve Dış Politika Üzerindeki Etkileri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 62-78.
  • Hyams, P., & Kubrick, S. (Yönetenler). (1968). 2001: A Space Odyssey [Sinema Filmi].
  • Jackson, P. (Yöneten). (2001). Yüzüklerin Efendisi [Sinema Filmi].
  • Johnstone, G. (Yöneten). (2022). M3GAN [Sinema Filmi].
  • Jonze, S. (Yöneten). (2003). Her [Sinema Filmi].
  • Kavas, F. (2020). Çağdaş Sanatta Ütopya ev Distopya . Ankara : İKSAD Yayınları.
  • Kubrick, S. (Yöneten). (1971). A Clockwork Orange [Sinema Filmi].
  • Lang, F. (Yöneten). (1927). Metropolis [Sinema Filmi].
  • Lucas, G. (Yöneten). (1999). Star Wars [Sinema Filmi].
  • Monaco, J. (2011). Bir Film Nasıl Okunur? Sinema Dili, Tarihi ve Kuramı. (E. Yılmaz, Çev.) Beyoğlu, İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • Newman, K. (2014). 2001 : Uzay Macerası. P. Kemp içinde, Sinemanın tüm Öyküsü (N. A. Ertan Yılmaz, Çev., s. 290-293). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Pfister, W. (Yöneten). (2014). Transcendence [Sinema Filmi].
  • Proyas, A. (Yöneten). (2004). I Robot [Sinema Filmi].
  • Sancar, M. K. (2018). Göstergebilimsel Film Çözümlemelerinin Bergsoncu Eleştirisi. Sinefilozofi Dergisi, 1-16.
  • Saussuere, F. D. (1998). Genel Dilbilim Dersleri. (B. Vardar, Çev.) İstanbul: MULTILINGUAL.
  • Scognamillo, G. (1996). Korkunun Sanatları. İstanbul: İnkılap Yayınları .
  • Scott, R. (Yöneten). (1982). Blade Runner [Sinema Filmi].
  • Seçil Büker, Oğuz Onaran. (1985). Sinema Kuramları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Set, F., & Lekesiz, F. (2019). Sinemada Distopya ve “Şarküteri” Filminin Distopya Kavramı Çerçevesinde İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 117-125.
  • Spielberg, S. (Yöneten). (2001). A.I [Sinema Filmi].
  • Spielberg, S. (Yöneten). (2005). Dünyalar Savaşı [Sinema Filmi].
  • Ülger, G. (2018). Distopya Hayal İle Gerçek Arasında, . İstanbul: Aya Kitap.
  • Verhoeven, P. (Yöneten). (1987). RoboCop [Sinema Filmi].
  • Villeneuve, D. (Yöneten). (2021). Dune [Sinema Filmi].
  • Wachowski, L., & Wachowski , L. (Yönetenler). (1999). Matrix [Sinema Filmi].
  • Yüksekli, B. A. (2013). Metropolis Filmi: Aydınlanmanın Diyalektiği, Modernite, Mit ve Modern Mimari. YED İ : Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi(10), 59-70.

Semiotic Analysis of the Film M3GAN in the Context of Artificial Intelligence Narratives in Dystopian Films

Year 2025, Volume: 49 Issue: 2, 149 - 161, 17.07.2025

Abstract

Since its invention, cinema has constantly changed by combining the real and imaginary worlds. In the 20th century, technology has influenced the production process and content of cinema, making visual and special effects the main element of the narrative. With technological advances, old stories have been re-adapted and films such as War of the Worlds, Dune and The Lord of the Rings have been remade. In dystopian narratives, totalitarian systems and modern society are criticized, while artificial intelligence developments have brought new concerns to cinema. Dystopian narratives use dark characters and figures to convey fear and criticize totalitarian systems and modern society. Criticism of modernity and consumer society is at the center of these narratives, signaling the collapse of systems. Developments in artificial intelligence have brought technological concerns to the cinema and films such as 2001: A Space Odyssey, Terminator and The Matrix have dealt with human-machine relations and the threats of artificial intelligence. Such films question the limits of human nature and technology and open up the possible dangers of the future for discussion. Today, with the widespread use of artificial intelligence, these concerns have found more space in cinema. Androids and cybernetic robots have been used in the narration of problems caused by artificial intelligence, and the concept of childhood has been handled as an element of fear in dystopian films. The movie M3GAN deals with the interaction between artificial intelligence and children from a dystopian perspective. The film shows how the emotional bond between humans and technology has been lost over time since the need for and creation of M3GAN, and how this bond has turned into dependence as time passes. In this study, a semiotic analysis of the film M3GAN was conducted, focusing on dystopian narratives in the history of cinema and the use of artificial intelligence. Some scenes in the movie are evaluated with film analysis methods.

References

  • Abisel, N. (1999). Popüler Sİnema ve Türler. İstanbul: Akan Yayıncılık.
  • Akşit, O. O. (2017). Sinemada özne olarak robotlar: Ben, robot örneği. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, 1-9.
  • Aydıngüler, M. H. (2023, Haziran- Temmuz). Göstergebilimsel Açıdan Film Çözümlemesi: Eşkıya Film Örneği. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 8(16), 1-12.
  • Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (B. Vardar, & M. Rifat, Çev.) Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Bird, J. (Yöneten). (2022). Eşim Gibi [Sinema Filmi].
  • Birincioğlu, Y. (2020). Sinema 4.0: Her (Aşk) filminin gerçekliği gerçeklik sorunu. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi , 23-34.
  • Burton, T. (Yöneten). (1989). Batman [Sinema Filmi].
  • Büker, S. (1991). Sinemada Anlam Yaratma. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Cameron, J. (Yöneten). (1984). Terminatör [Sinema Filmi].
  • Çakı, C., Zorlu, Y., & Karaca , M. (2017). Türk Sinemasında Nazizm İdeolojisi: "Kırımlı" Filmi ve Göstergebilimsel Analizi. Istanbul Journal of Sociological Studies, 65-93.
  • Doğan, M. (2023). Sinemada Yapay Zekâ: Robotlarda Bilinç, Duygular ve Etik. Kültür ve İletişim, 318- 343.
  • Donner, R. (Yöneten). (1979). Superman [Sinema Filmi].
  • Erol, E. (2024). Pesimist gerçekçilik ya da teknolojinin amansız tahakkümü: Tech-noir. Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi (ARTS)(11), 26-47.
  • Fiske, J. (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat.
  • Garland, A. (Yöneten). (2014). Ex Machina [Sinema Filmi].
  • Gilliam, T. (Yöneten). (1985). Brazil [Sinema Filmi].
  • Günar, A. (2014). Amerika Birleşik Devletleri’nde McCarthy Dönemi ve Dış Politika Üzerindeki Etkileri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 62-78.
  • Hyams, P., & Kubrick, S. (Yönetenler). (1968). 2001: A Space Odyssey [Sinema Filmi].
  • Jackson, P. (Yöneten). (2001). Yüzüklerin Efendisi [Sinema Filmi].
  • Johnstone, G. (Yöneten). (2022). M3GAN [Sinema Filmi].
  • Jonze, S. (Yöneten). (2003). Her [Sinema Filmi].
  • Kavas, F. (2020). Çağdaş Sanatta Ütopya ev Distopya . Ankara : İKSAD Yayınları.
  • Kubrick, S. (Yöneten). (1971). A Clockwork Orange [Sinema Filmi].
  • Lang, F. (Yöneten). (1927). Metropolis [Sinema Filmi].
  • Lucas, G. (Yöneten). (1999). Star Wars [Sinema Filmi].
  • Monaco, J. (2011). Bir Film Nasıl Okunur? Sinema Dili, Tarihi ve Kuramı. (E. Yılmaz, Çev.) Beyoğlu, İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • Newman, K. (2014). 2001 : Uzay Macerası. P. Kemp içinde, Sinemanın tüm Öyküsü (N. A. Ertan Yılmaz, Çev., s. 290-293). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Pfister, W. (Yöneten). (2014). Transcendence [Sinema Filmi].
  • Proyas, A. (Yöneten). (2004). I Robot [Sinema Filmi].
  • Sancar, M. K. (2018). Göstergebilimsel Film Çözümlemelerinin Bergsoncu Eleştirisi. Sinefilozofi Dergisi, 1-16.
  • Saussuere, F. D. (1998). Genel Dilbilim Dersleri. (B. Vardar, Çev.) İstanbul: MULTILINGUAL.
  • Scognamillo, G. (1996). Korkunun Sanatları. İstanbul: İnkılap Yayınları .
  • Scott, R. (Yöneten). (1982). Blade Runner [Sinema Filmi].
  • Seçil Büker, Oğuz Onaran. (1985). Sinema Kuramları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Set, F., & Lekesiz, F. (2019). Sinemada Distopya ve “Şarküteri” Filminin Distopya Kavramı Çerçevesinde İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 117-125.
  • Spielberg, S. (Yöneten). (2001). A.I [Sinema Filmi].
  • Spielberg, S. (Yöneten). (2005). Dünyalar Savaşı [Sinema Filmi].
  • Ülger, G. (2018). Distopya Hayal İle Gerçek Arasında, . İstanbul: Aya Kitap.
  • Verhoeven, P. (Yöneten). (1987). RoboCop [Sinema Filmi].
  • Villeneuve, D. (Yöneten). (2021). Dune [Sinema Filmi].
  • Wachowski, L., & Wachowski , L. (Yönetenler). (1999). Matrix [Sinema Filmi].
  • Yüksekli, B. A. (2013). Metropolis Filmi: Aydınlanmanın Diyalektiği, Modernite, Mit ve Modern Mimari. YED İ : Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi(10), 59-70.
There are 42 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Cinema Sociology
Journal Section Articles
Authors

Elif Elmalı 0009-0002-5169-5239

Onur Taydaş 0000-0002-5068-8988

Publication Date July 17, 2025
Submission Date February 4, 2025
Acceptance Date June 19, 2025
Published in Issue Year 2025Volume: 49 Issue: 2

Cite

APA Elmalı, E., & Taydaş, O. (2025). DİSTOPİK FİLMLERDE YAPAY ZEKÂ ANLATISI BAĞLAMINDA M3GAN FİLMİNİN GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 49(2), 149-161.

.