Öz
Hilye is a literary genre which has been investigated until today very much
and we can define it as a portrait of primarily the prophet Mohammed and other
prophets, four caliphs, Hasan and Hussein, ten companions heralded with Heaven,
leaders of religious and cult. In these investigations, it has been concentrated on hilyes
in the form of poem and meanwhile, hilyes in the form of plate is sometimes exhibited
for interested ones. There is less information about hilyes in the form of prose and
prose-poem. Therefore, in this work it is informed about hilyes in prose and some texts
which is form of the prose and have meanwhile pieces of poetry belonging to other
poets and two of them have been added with their transcriptional texts to be example at
the end of the work. It is taken attention that these two examples have some
characteristics which distinguish themselves from other hilyes in prose and poem
because they were prepared in a way that reminds of hilyes in the plate. In addition,because hilyes we have examined here are predominantly hilyes of four caliphs and
prophets, there is information about this type of hilyes in this work.
Anahtar Kelimeler
Hilye Prose Poem Plate Prophet Mohammed Prophets Four Caliphs
Kaynakça
- Ceyhan, Âdem (2006). Dört Seçkin Dostun Portresi Cevrî İbrahim Çelebi’nin Hilye-i Çihâr-Yâr-ı Güzîn’i, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 4, S. 1, s. 1-28.
- Erdem, Sadık (1980). İbrahim Cevrî Çelebi’nin Hayatı-Şahsiyeti-Eserleri ve Hilye-i Çihâr- Yâr-ı Güzîn’inin Edisyon Kritiği, Yayımlanmamış Bitirme Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
- Erdoğan, Mehtap (2008). Müellifi Belli Olmayan Mensur-Manzum Bir Hilye, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XII/I, s.333-347.
- Erdoğan, Mehtap (2013). Türk Edebiyatında Manzum Hilyeler, Kitabevi Yayınları: İstanbul.
- Erkal, Abdülkadir (1999). Türk Edebiyatında Hilye ve Cevri’nin ‘Hilye-i Çâr-yâr-ı Güzîn’i, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 12, s. 111-131.
- Ertan, Mehmet Emin (2012). Hûdek-zâde Nu‘mân Vehbî Efendi, Manzûme-i Nu‘mâniyye, Ankara: Kurtuba Yayınları.
- Gülmez, Sema (2006). Cevrî İbrahim Çelebi ve Hilye-i Çihâr-yâr-ı Güzîn Adlı Eseri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kaplan, Mahmut (1991). Neşatî’nin Hilye-i Enbiyası, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.2. S.2, s. 149-166.
- Kaya, Bayram Ali (1991). XVII. Asır Şairlerinden Neşâtî Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Hilye-i Enbiyâsı’nın Tenkidli Metni, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şener, H. İbrahim (1983). Neşâtî’nin Hilye-i Enbiyâsı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. I, s. 285-301.
- Torun, Kevser (2002). Es‘ad Mehmed Efendi’nin Hayatı, Eserleri ve Gülistân-ı Şemâil’i, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öz
Başta Hz. Muhammed olmak üzere diğer peygamberlerin, dört halifenin, Hz.
Hasan ile Hüseyin’in, aşere-i mübeşşerenin, bazı din ve tarikat büyüklerinin portresi,
şeklinde kısaca tanımlayabileceğimiz hilye, bugüne kadar üzerinde pek çok çalışmanın
yapıldığı edebî bir türdür. Söz konusu çalışmalar manzum hilyeler üzerine yoğunlaşmış
olup levha hilyeler de zaman zaman düzenlenen sergilerle ilgililerin beğenisine
sunulmaktadır. Mensur ya da mensur-manzum hazırlanan hilyelerle ilgili bilinenlerse
daha azdır. Bu sebeple elinizdeki makalede mensur hilyeler ve mensur olarak kaleme
alınmış ancak içerisinde başka şairlere ait manzum parçaların da yer aldığı bazı metinler
hakkında bilgi verilmiş ve bu hilyelerden örnek olması açısından iki tanesinin
transkripsiyonlu metni çalışmanın sonuna eklenmiştir. Bu iki örneğin aynı zamanda
levha hilyeleri anımsatacak şeklide hazırlanmış olmasının onları diğer manzum ve
mensur hilyelerden ayıran bir özellik olduğuna dikkat çekilmiştir. Ayrıca çalışmamıza
konu olan hilyeler ağırlıklı olarak dört halife ve peygamberler hilyesi olduğu için
çalışma içerisinde bu tür hilyeler hakkında bilgiler de bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Hilye Mensur Manzum Levha Hz. Muhammed Peygamberler Dört Halife
Kaynakça
- Ceyhan, Âdem (2006). Dört Seçkin Dostun Portresi Cevrî İbrahim Çelebi’nin Hilye-i Çihâr-Yâr-ı Güzîn’i, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 4, S. 1, s. 1-28.
- Erdem, Sadık (1980). İbrahim Cevrî Çelebi’nin Hayatı-Şahsiyeti-Eserleri ve Hilye-i Çihâr- Yâr-ı Güzîn’inin Edisyon Kritiği, Yayımlanmamış Bitirme Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
- Erdoğan, Mehtap (2008). Müellifi Belli Olmayan Mensur-Manzum Bir Hilye, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XII/I, s.333-347.
- Erdoğan, Mehtap (2013). Türk Edebiyatında Manzum Hilyeler, Kitabevi Yayınları: İstanbul.
- Erkal, Abdülkadir (1999). Türk Edebiyatında Hilye ve Cevri’nin ‘Hilye-i Çâr-yâr-ı Güzîn’i, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 12, s. 111-131.
- Ertan, Mehmet Emin (2012). Hûdek-zâde Nu‘mân Vehbî Efendi, Manzûme-i Nu‘mâniyye, Ankara: Kurtuba Yayınları.
- Gülmez, Sema (2006). Cevrî İbrahim Çelebi ve Hilye-i Çihâr-yâr-ı Güzîn Adlı Eseri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kaplan, Mahmut (1991). Neşatî’nin Hilye-i Enbiyası, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.2. S.2, s. 149-166.
- Kaya, Bayram Ali (1991). XVII. Asır Şairlerinden Neşâtî Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Hilye-i Enbiyâsı’nın Tenkidli Metni, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şener, H. İbrahim (1983). Neşâtî’nin Hilye-i Enbiyâsı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. I, s. 285-301.
- Torun, Kevser (2002). Es‘ad Mehmed Efendi’nin Hayatı, Eserleri ve Gülistân-ı Şemâil’i, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Articles |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 42 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.