BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 37 Sayı: 1, 136 - 166, 01.07.2013

Ali Kozan

Öz

Conquest and settlement in Anatolia, began with Oğuz invasions in early XI. century and continued with Battle of Malazgirt(1071) which won in during the Great Seljuk Empire. This process continued with Mongol invasion as from XIII. century. During this period religious and social groups which came to Anatolia has also affect at the Turkification and Islamization of local folks. These groups were called the Khorasan Erens, who came from different regions of Central Asia.Apart from these classes, the dervishs which settled in Anatolia has also assist the emerge of folk Islam in Anatolia. These groups were called the Anatolian Erens. These figures who have shaped the folk Islam in Turkey Seljuks period, involved activities in various regions of Anatolia. The presence of these class are seen in the region of Kayseri, namely Seyyid Burhâneddîn, Said bin Sungur, Seyyid Şerif, Ebce Sultan were some of them. Written resources about some fractions of these people are available. Some of these people has reflections on present days with oral tradition, lodges, tombs and graves. Our study focuses upon the identity, creed and the affects to the local folks of whose came to Kayseri region during Turkey Seljuk period.

Anahtar Kelimeler

İslâm to Anatolian Folk Khorasan Erens Mysticism Kayseri Seyyid Burhâneddîn.

Kaynakça

  • Arşiv Kaynakları. BOA, İE.EV., 9/1054, 1 Ramazan 1086/19 Kasım 1675.
  • BOA, AE.SMST.II., 41/4027, 29 Zilhicce 1110/28 Haziran 1699.
  • BOA, C.EV., 525/26541, 29 Cemâziyelâhir 1115/9 Kasım 1703.
  • BOA, İE.EV., 48/5299, 17 Zilkâde 1116/13 Mart 1705.
  • BOA, C.EV., 343/17443; 17 Zilhicce 1117/1 Nisan 1706.
  • BOA, İE.EV., 51/5675, 22 Safer 1124/31 Mart 1712.
  • BOA, İE.TCT., 19/2077, 29 Rabîulâhir 1126/11 Mayıs 1714.
  • BOA, C.EV., 527/26648, 29 Muharrem 1171/13 Ekim 1757.
  • BOA, C.EV., C.EV., 46/2288, 11 Ramazan 1178/4 Mart 1765.
  • BOA, C.EV., 613/30908, 29 Zilkade 1182/6 Nisan 1769.
  • BOA, C.Ev., 619/31246, 29 Muharrem 1185/14 Mayıs 1771.
  • BOA, C.EV., 621/31305, 5 Cemâziyelahir 1188/13 Ağustos 1774.
  • Gürzlü türbesine sığınan bir eşkiyanın buradaki sanduka ile alay etmesi sonucunda başka bir eşkıya tarafından sandukaya dokunan elinin kesildiğine inanılması gibi. BOA, C.EV., 613/30923, 29 Muharrem 1190/20 Mart 1776.
  • BOA, C.EV., 595/30041, 15 Muharrem 1197/21 Aralık 1782.
  • BOA, C.EV., 413/20912, 29 Şevval 1209/19 Mayıs 1795.
  • BOA, C.EV., 64/3161, 20 Safer 1219/31 Mayıs 1804.
  • BOA, C.EV., 243/12143, 5 Şevval 1220/27 Aralık 1805.
  • BOA, C.EV., 532/26872, 24 Rabîulâhir 1221/11 Temmuz 1806.
  • BOA, C.EV., 372/18894, 6 Muharrem 1229/29 Aralık 1813.
  • BOA, C.EV., 224/11179, 16 Safer 1230/28 Ocak 1815.
  • BOA, C.EV., 358/18165, 29 Cemâziyelâhir 1230/8 Haziran 1815.
  • BOA, C.EV., 246/12275, 5 Muharrem 1237/2 Ekim 1821.
  • BOA, C.EV., 520/26291, 21 Rabîülevvel 1269/2 Ocak 1853.
  • BOA, C.EV., 399/20228, 22 Rabîülevvel 1278/27 Eylül 1861. Klasik Kaynaklar.
  • Abdurrahman Câmî, Nefehâtü’l-Üns Min Hadarati’l-Kuds, terc. Lâmi‟î Çelebi, Marifet Yayınları, İstanbul 1993.
  • Ahmed Eflakî, Menâkıbu’l-Arifîn, yay. Tahsin Yazıcı, Türk Tarih Kurumu,Ankara 1976,c. I.
  • Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Ali Osman (Osmanoğullarının Tarihi), haz. Kemal YavuzM. A. Yekta Saraç, Gökkubbe Yayınları, İstanbul 2007.
  • Evliya Çelebi Seyahatnamesi, c. II-IV, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1986.
  • Ferîdûn bin Ahmed-i Sipehsalâr, Mevlânâ ve Etrafındakiler Risâle, Tercüman 1001 Temel Eser, İstanbul 1977.
  • İbn Bibi, el-Avâmiru’l-‘Alâiyye fi’l-Umûru’l-‘Alâiyye, haz. Adnan Sadık Erzi, TTK,Ankara 1956.
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 2(1869), Konya Büyükşehir Belediyesi, çev. Mehmet Eminoğlu, Konya 2007.
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 5(1872).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 6(1873).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 7(1874).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 8(1875).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 9(1876).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 10(1877).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi11(1878).
  • Lokmanî Dede, Menâkıb-ı Mevlânâ, haz. Halil Ersoylu, TDK Yayınları, Ankara 2001.
  • Mevlânâ, Mesnevî, çev. Veled İzbudak, c. II, İstanbul 1988.
  • Osmanzâde Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ, c. 1, haz. Mehmet Akkuş-Ali Yılmaz, Kitabevi, İstanbul 2006.
  • Sahih Ahmed Dede, Mevlevîlerin Tarihi, haz. Cem Zorlu, İstanbul 2003.
  • Seyyid Burhâneddîn, Maarif, terc. Ali Rıza Karabulut, Mektebe Yayınları, Kayseri 199 Modern Kaynaklar. Ahmed Nazif, Kayseri Meşhurları(Kayseriyye Meşâhiri), sad. Meserret Diriöz, Haydar Ali Diriöz, Kayseri 1991.
  • Akşit, Ahmet, “Mevlevî Yazarların Seyid Burhâneddîn‟in Kayseri‟ye Gidişi Hakkındaki Rivayetlerine Dair”, Tarih İncelemeleri Dergisi, c. XIX, S. 1, Temmuz 2004, s.
  • Barkan, Ömer Lütfi, “Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler: I İstila Devrinde Türk Dervişleri ve Zâviyeler”, Vakıflar Dergisi, c. II, Ankara 1942.
  • Bayram, Mikail, “Devrinin Siyasi Olayları İçinde Seyyid Burhanu‟d-Dîn”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Bayram, Sadi, “Anadolu‟da İlk Rufailer ve Hz. Zeynel Abidin Ali Er-Rufai Soyu Hakkında Yeni Hipotezler”, I. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri ( 11-12 Nisan 1996), Kayseri, 2000.
  • Çağatay, Neşet, Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1997.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn‟den Sonra Kayseri‟de Mevlevîlik”, III. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri(06-07 Nisan 2000), Kayseri 2000.
  • Çayırdağ, Mehmet “Kayseri Erciyes Dağı Eteklerinde Bulunan İki Türbe”, Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri 200 Çayırdağ, Mehmet, “Kayseri‟de Selçuklu Dönemi‟nde İnşa Edilen Tekgöz Köprüsü ve Dev Ali Türbesinin Kitabeleri” , Zafer Bayburtlu Armağanı, Kayseri 2001.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn Hüseyin”, Kayseri Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, No:38; Kayseri 2001.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Develi Ulu Camii Minberi”, Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi, 2003.
  • Çetin, Osman, Anadolu’da İslâmiyet’in Yayılışı, Marifet Yayınları, İstanbul 1990.
  • Erkiletlioğlu, Halit, Kayseri Kitabeleri, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri 2001.
  • Göde, Kemal, Eratnalılar(1327-1381), Türk Tarih Kurumu, Ankara 1994.
  • Günay, Ünver -Harun Güngör vd., Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir Din Bilimi Araştırması-Kayseri Örneği-, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2001.
  • Gürlek, Ahmet, Memleketim Develi, Yeni Desen Matbaası, İzmir 1975.
  • Hakkı Önkal, Anadolu Selçuklu Türbeleri, Ankara 1996.
  • İlter, Fügen, “Kayseri-Tomarza Gezisi Üzerine Notlar ve “Mikdat Dede Türbesi”, Anadolu(Anatolia), c. 18, Ankara 1974.
  • Kalafat, Yaşar, “Develi ve Yöresi Yatırları(Hak Aşıkları) Diyanet İşleri Başkanlığı Arşiv Kayıtlarına Göre”, Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi 2003.
  • Karabulut, Ali Rıza, “Seyyid Burhâneddîn Tirmizî‟den Ahmet Remzi Dede‟ye Kadar Meşhur Kayseri İlim Adamları ve Eserleri”, II. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri(16-17 Nisan 1998), Kayseri 1998.
  • Karabulut, Ali Rıza, “Seyyid Burhâneddîn Tirmizi‟nin Tevhid ve İbadet Konularındaki Bazı Düşünceleri”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Karabulut, Ali Rıza, Mevlânâ’nın Hocası Seyyid Burhâneddîn Hz.leri ve Kayseri İlmiye Tarihinde Meşhur Mutasavvıflar, Seyyid Burhâneddîn Vakfı Yayınları, Kayseri 1994.
  • Kaya, Doğan, “Sivas‟ta Yatmakta Olan Horasan Merkezli Anadolu Erenleri”, Halk Bilimi Araştırmaları, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2002.
  • Kayseri’deki Tarihi Vakıf Eserler, Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Kayseri 1990.
  • Koçer, H. Mehmed Zeki, Kayseri Uleması, Ahmet Sait Matbaası, İstanbul 1972.
  • Köprülü, Fuad, “Baba”, İslâm Ansiklopedisi, c. 2, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1979, ss.165-166.
  • Köprülü, Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1987.
  • Küçükdağ, Yusuf, “Hurufât Defterlerine Göre Osmanlı Döneminde Develi Kazası‟nın Tekke ve Zâviyeleri”, Türk Tasavvuf Araştırmaları, Çizgi Kitabevi, Konya 200 Mehmet Çayırdağ, “Kayseri Erciyes Dağı Eteklerinde Bulunan İki Türbe”, Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri 200 Mélikoff, Iréne, Uyur İdik Uyardılar(Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları), Demos Yayınları, İstanbul 2009.
  • Ocak, Ahmet Yaşar, Türk Sûfîliğine Bakışlar, İletişim Yayınları, İstanbul 2002.
  • Önder, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn‟in Maarif‟i”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Öngören, Reşat, “Osmanlı‟nın Kuruluş Yıllarında Anadolu‟nun Tasavvufî Durumu”, Diyanet Dergisi, Ankara 1999, sayı: XCVIII.
  • Önkal, Hakkı, “Develi Türbelerinin Sanat ve Kültür Tarihimizdeki Yeri”, Bütün Yönleriyle Develi I. Bilgi Şöleni, 26-28 Ekim 2002, ss. 225-229.
  • Özbek, Mustafa, Yeşilhisar ve Çevresi Halk İnanışlarının Dinler Tarihi Açısından Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 2003.
  • Özbek, Yıldıray, “Develi‟de Türk Mimarlık Eserleri”, Sanatsal Mozaik Dergisi, İstanbul, 2000.
  • Özgüç, Tahsin -Mahmut Akok, “Develi Abideleri”, Belleten, c. 19, Ankara 1995.
  • Özköse, Kadir “Anadolu‟nun Türkleşmesi ve İslâmlaşması‟nda Tasavvufî Zümre ve Akımların Rolü”,s. 276-277, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 7, S. 1, Sivas 2003.
  • Satoğlu, Abdullah, Mevlânâ’nın Hocası Seyyid Burhâneddîn, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayın No: 31, Kayseri 1999, ss. 48-50.
  • Sevgi, Ahmet, Seyyid Burhâneddîn Muhakkiki Tirmîzî(Mevlânâ’nın Hocası)/11661240, Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Tıp Tarihi Enstitüsü Yayınları No:19, Kayseri 1995.
  • Sevim, Ali, Anadolu’nun Fethi Selçuklular Dönemi, Türk Tarih Kurumu Ankara 2000.
  • Sümer, Faruk, Oğuzlar(Türkmenler), Ana Yayınları, İstanbul 1980.
  • Şahin, İlhan, “Ahi Evran”, TDVİA, c. 1, İstanbul 1988.
  • Tahralı, Mustafa, “Ahmed er-Rıfai”, TDVİA, c.2, İstanbul 1989.
  • Togan, Zeki Velidi, Umumi Türk Tarihine Giriş, Enderun Yayınları, İstanbul 1981.
  • Topçu, Sultan, Develi’deki Türk Eserleri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2005.
  • Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1993.
  • Turan, Osman, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, Turan Neşriyat, c. II, İstanbul 1993.
  • Tüncer, Orhan Cezmi, Anadolu Kümbetleri Selçuklu Dönemi, C.I, Ankara, 1986.
  • Türkmen, Kerim, “Develi Tarihine Işık Tutacak Kitabeler”, Bütün Yönleriyle Develi I. Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi, 2003.
  • Türkmen, Kerim, Develi’deki Selçuklu Dönemi Kitabeleri, Çekül Mozaik, Haziran 2000.
  • Vilâyetnâme(Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî), haz. Abdulbaki Gölpınarlı, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1995.
  • Yediyıldız, Bahaeddin, “Ordu Yöresine Ait Bazı Folkor Unsurlarının Tarihî Kökenleri”, III: Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri IV, Başbakanlık Basımevi, Ankara 1987.
  • Yeniceli, Sabit, Yahyalı’nın Sosyo-Kültürel ve Dini Yapısı Üzerine Bir İnceleme, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas 2008.

Yazılı ve Sözlü Kaynaklara Göre Türkiye Selçukluları Devrinde Kayseri’de Şeyh ve Dervişler

Yıl 2013, Cilt: 37 Sayı: 1, 136 - 166, 01.07.2013

Ali Kozan

Öz

Anadolu’nun fetih ve iskanı, XI. yüzyılın başlarında Oğuz akınlarıyla başlamış, Büyük Selçuklu Devleti döneminde kazanılan Malazgirt Savaşı(1071)’yla devam etmiştir. XIII. yüzyıldan itibaren de Moğol istilasıyla bu süreç devam etmiştir. Bu süreçte, bölge halkının Türkleşmesi ve İslâmlaşmasında Anadolu’ya gelen dinî-sosyal zümrelerin de etkisi bulunmaktadır. Orta Asya’nın farklı bölgelerinden gelen bu zümreler, Horasan Erenleri olarak adlandırılmışlardır. Bunların dışında, Anadolu’da yerleşik olan derviş zümrelerinin de halk İslâmının oluşmasında etkileri bulunmaktadır. Bu gruplar ise Rum(Anadolu) erenleri olarak isimlendirilmektedir.

Türkiye Selçuklu Devri halk İslâmını şekillendiren bu şahsiyetler Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde faaliyetlerde bulunmuşlardır. Söz konusu zümrelerin varlığına Kayseri yöresinde de rastlanılmaktadır. Seyyid Burhaneddin, Said bin Sungur, Seyyid Şerif, Ebce Sultan bunlardan birkaçıdır. Bu şahısların bir kısmıyla ilgili yazılı kaynaklar mevcuttur. Bir kısmı ise sözlü gelenekle, zâviye, tekke, türbe ve mezarları ile günümüze kadar taşınmışlardır.

Çalışmamız, Türkiye Selçuklu döneminde Kayseri yöresine gelen bu şahısların kimlikleri, öğretileri ve yöre halkı üzerindeki etkileri üzerinedir.

Anahtar Kelimeler

Anadolu halk İslâmı Horasan Erenleri tasavvuf Kayseri Seyyid Burhaneddin.

Kaynakça

  • Arşiv Kaynakları. BOA, İE.EV., 9/1054, 1 Ramazan 1086/19 Kasım 1675.
  • BOA, AE.SMST.II., 41/4027, 29 Zilhicce 1110/28 Haziran 1699.
  • BOA, C.EV., 525/26541, 29 Cemâziyelâhir 1115/9 Kasım 1703.
  • BOA, İE.EV., 48/5299, 17 Zilkâde 1116/13 Mart 1705.
  • BOA, C.EV., 343/17443; 17 Zilhicce 1117/1 Nisan 1706.
  • BOA, İE.EV., 51/5675, 22 Safer 1124/31 Mart 1712.
  • BOA, İE.TCT., 19/2077, 29 Rabîulâhir 1126/11 Mayıs 1714.
  • BOA, C.EV., 527/26648, 29 Muharrem 1171/13 Ekim 1757.
  • BOA, C.EV., C.EV., 46/2288, 11 Ramazan 1178/4 Mart 1765.
  • BOA, C.EV., 613/30908, 29 Zilkade 1182/6 Nisan 1769.
  • BOA, C.Ev., 619/31246, 29 Muharrem 1185/14 Mayıs 1771.
  • BOA, C.EV., 621/31305, 5 Cemâziyelahir 1188/13 Ağustos 1774.
  • Gürzlü türbesine sığınan bir eşkiyanın buradaki sanduka ile alay etmesi sonucunda başka bir eşkıya tarafından sandukaya dokunan elinin kesildiğine inanılması gibi. BOA, C.EV., 613/30923, 29 Muharrem 1190/20 Mart 1776.
  • BOA, C.EV., 595/30041, 15 Muharrem 1197/21 Aralık 1782.
  • BOA, C.EV., 413/20912, 29 Şevval 1209/19 Mayıs 1795.
  • BOA, C.EV., 64/3161, 20 Safer 1219/31 Mayıs 1804.
  • BOA, C.EV., 243/12143, 5 Şevval 1220/27 Aralık 1805.
  • BOA, C.EV., 532/26872, 24 Rabîulâhir 1221/11 Temmuz 1806.
  • BOA, C.EV., 372/18894, 6 Muharrem 1229/29 Aralık 1813.
  • BOA, C.EV., 224/11179, 16 Safer 1230/28 Ocak 1815.
  • BOA, C.EV., 358/18165, 29 Cemâziyelâhir 1230/8 Haziran 1815.
  • BOA, C.EV., 246/12275, 5 Muharrem 1237/2 Ekim 1821.
  • BOA, C.EV., 520/26291, 21 Rabîülevvel 1269/2 Ocak 1853.
  • BOA, C.EV., 399/20228, 22 Rabîülevvel 1278/27 Eylül 1861. Klasik Kaynaklar.
  • Abdurrahman Câmî, Nefehâtü’l-Üns Min Hadarati’l-Kuds, terc. Lâmi‟î Çelebi, Marifet Yayınları, İstanbul 1993.
  • Ahmed Eflakî, Menâkıbu’l-Arifîn, yay. Tahsin Yazıcı, Türk Tarih Kurumu,Ankara 1976,c. I.
  • Âşıkpaşazâde, Tevârîh-i Ali Osman (Osmanoğullarının Tarihi), haz. Kemal YavuzM. A. Yekta Saraç, Gökkubbe Yayınları, İstanbul 2007.
  • Evliya Çelebi Seyahatnamesi, c. II-IV, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1986.
  • Ferîdûn bin Ahmed-i Sipehsalâr, Mevlânâ ve Etrafındakiler Risâle, Tercüman 1001 Temel Eser, İstanbul 1977.
  • İbn Bibi, el-Avâmiru’l-‘Alâiyye fi’l-Umûru’l-‘Alâiyye, haz. Adnan Sadık Erzi, TTK,Ankara 1956.
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 2(1869), Konya Büyükşehir Belediyesi, çev. Mehmet Eminoğlu, Konya 2007.
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 5(1872).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 6(1873).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 7(1874).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 8(1875).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 9(1876).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi 10(1877).
  • Konya Vilâyeti Sal-Nâmesi11(1878).
  • Lokmanî Dede, Menâkıb-ı Mevlânâ, haz. Halil Ersoylu, TDK Yayınları, Ankara 2001.
  • Mevlânâ, Mesnevî, çev. Veled İzbudak, c. II, İstanbul 1988.
  • Osmanzâde Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ, c. 1, haz. Mehmet Akkuş-Ali Yılmaz, Kitabevi, İstanbul 2006.
  • Sahih Ahmed Dede, Mevlevîlerin Tarihi, haz. Cem Zorlu, İstanbul 2003.
  • Seyyid Burhâneddîn, Maarif, terc. Ali Rıza Karabulut, Mektebe Yayınları, Kayseri 199 Modern Kaynaklar. Ahmed Nazif, Kayseri Meşhurları(Kayseriyye Meşâhiri), sad. Meserret Diriöz, Haydar Ali Diriöz, Kayseri 1991.
  • Akşit, Ahmet, “Mevlevî Yazarların Seyid Burhâneddîn‟in Kayseri‟ye Gidişi Hakkındaki Rivayetlerine Dair”, Tarih İncelemeleri Dergisi, c. XIX, S. 1, Temmuz 2004, s.
  • Barkan, Ömer Lütfi, “Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler: I İstila Devrinde Türk Dervişleri ve Zâviyeler”, Vakıflar Dergisi, c. II, Ankara 1942.
  • Bayram, Mikail, “Devrinin Siyasi Olayları İçinde Seyyid Burhanu‟d-Dîn”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Bayram, Sadi, “Anadolu‟da İlk Rufailer ve Hz. Zeynel Abidin Ali Er-Rufai Soyu Hakkında Yeni Hipotezler”, I. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri ( 11-12 Nisan 1996), Kayseri, 2000.
  • Çağatay, Neşet, Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1997.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn‟den Sonra Kayseri‟de Mevlevîlik”, III. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri(06-07 Nisan 2000), Kayseri 2000.
  • Çayırdağ, Mehmet “Kayseri Erciyes Dağı Eteklerinde Bulunan İki Türbe”, Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri 200 Çayırdağ, Mehmet, “Kayseri‟de Selçuklu Dönemi‟nde İnşa Edilen Tekgöz Köprüsü ve Dev Ali Türbesinin Kitabeleri” , Zafer Bayburtlu Armağanı, Kayseri 2001.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn Hüseyin”, Kayseri Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, No:38; Kayseri 2001.
  • Çayırdağ, Mehmet, “Develi Ulu Camii Minberi”, Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi, 2003.
  • Çetin, Osman, Anadolu’da İslâmiyet’in Yayılışı, Marifet Yayınları, İstanbul 1990.
  • Erkiletlioğlu, Halit, Kayseri Kitabeleri, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri 2001.
  • Göde, Kemal, Eratnalılar(1327-1381), Türk Tarih Kurumu, Ankara 1994.
  • Günay, Ünver -Harun Güngör vd., Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir Din Bilimi Araştırması-Kayseri Örneği-, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2001.
  • Gürlek, Ahmet, Memleketim Develi, Yeni Desen Matbaası, İzmir 1975.
  • Hakkı Önkal, Anadolu Selçuklu Türbeleri, Ankara 1996.
  • İlter, Fügen, “Kayseri-Tomarza Gezisi Üzerine Notlar ve “Mikdat Dede Türbesi”, Anadolu(Anatolia), c. 18, Ankara 1974.
  • Kalafat, Yaşar, “Develi ve Yöresi Yatırları(Hak Aşıkları) Diyanet İşleri Başkanlığı Arşiv Kayıtlarına Göre”, Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi 2003.
  • Karabulut, Ali Rıza, “Seyyid Burhâneddîn Tirmizî‟den Ahmet Remzi Dede‟ye Kadar Meşhur Kayseri İlim Adamları ve Eserleri”, II. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri(16-17 Nisan 1998), Kayseri 1998.
  • Karabulut, Ali Rıza, “Seyyid Burhâneddîn Tirmizi‟nin Tevhid ve İbadet Konularındaki Bazı Düşünceleri”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Karabulut, Ali Rıza, Mevlânâ’nın Hocası Seyyid Burhâneddîn Hz.leri ve Kayseri İlmiye Tarihinde Meşhur Mutasavvıflar, Seyyid Burhâneddîn Vakfı Yayınları, Kayseri 1994.
  • Kaya, Doğan, “Sivas‟ta Yatmakta Olan Horasan Merkezli Anadolu Erenleri”, Halk Bilimi Araştırmaları, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2002.
  • Kayseri’deki Tarihi Vakıf Eserler, Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Kayseri 1990.
  • Koçer, H. Mehmed Zeki, Kayseri Uleması, Ahmet Sait Matbaası, İstanbul 1972.
  • Köprülü, Fuad, “Baba”, İslâm Ansiklopedisi, c. 2, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1979, ss.165-166.
  • Köprülü, Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1987.
  • Küçükdağ, Yusuf, “Hurufât Defterlerine Göre Osmanlı Döneminde Develi Kazası‟nın Tekke ve Zâviyeleri”, Türk Tasavvuf Araştırmaları, Çizgi Kitabevi, Konya 200 Mehmet Çayırdağ, “Kayseri Erciyes Dağı Eteklerinde Bulunan İki Türbe”, Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri 200 Mélikoff, Iréne, Uyur İdik Uyardılar(Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları), Demos Yayınları, İstanbul 2009.
  • Ocak, Ahmet Yaşar, Türk Sûfîliğine Bakışlar, İletişim Yayınları, İstanbul 2002.
  • Önder, Mehmet, “Seyyid Burhâneddîn‟in Maarif‟i”, I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, 7-13 Nisan 1987.
  • Öngören, Reşat, “Osmanlı‟nın Kuruluş Yıllarında Anadolu‟nun Tasavvufî Durumu”, Diyanet Dergisi, Ankara 1999, sayı: XCVIII.
  • Önkal, Hakkı, “Develi Türbelerinin Sanat ve Kültür Tarihimizdeki Yeri”, Bütün Yönleriyle Develi I. Bilgi Şöleni, 26-28 Ekim 2002, ss. 225-229.
  • Özbek, Mustafa, Yeşilhisar ve Çevresi Halk İnanışlarının Dinler Tarihi Açısından Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 2003.
  • Özbek, Yıldıray, “Develi‟de Türk Mimarlık Eserleri”, Sanatsal Mozaik Dergisi, İstanbul, 2000.
  • Özgüç, Tahsin -Mahmut Akok, “Develi Abideleri”, Belleten, c. 19, Ankara 1995.
  • Özköse, Kadir “Anadolu‟nun Türkleşmesi ve İslâmlaşması‟nda Tasavvufî Zümre ve Akımların Rolü”,s. 276-277, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 7, S. 1, Sivas 2003.
  • Satoğlu, Abdullah, Mevlânâ’nın Hocası Seyyid Burhâneddîn, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayın No: 31, Kayseri 1999, ss. 48-50.
  • Sevgi, Ahmet, Seyyid Burhâneddîn Muhakkiki Tirmîzî(Mevlânâ’nın Hocası)/11661240, Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Tıp Tarihi Enstitüsü Yayınları No:19, Kayseri 1995.
  • Sevim, Ali, Anadolu’nun Fethi Selçuklular Dönemi, Türk Tarih Kurumu Ankara 2000.
  • Sümer, Faruk, Oğuzlar(Türkmenler), Ana Yayınları, İstanbul 1980.
  • Şahin, İlhan, “Ahi Evran”, TDVİA, c. 1, İstanbul 1988.
  • Tahralı, Mustafa, “Ahmed er-Rıfai”, TDVİA, c.2, İstanbul 1989.
  • Togan, Zeki Velidi, Umumi Türk Tarihine Giriş, Enderun Yayınları, İstanbul 1981.
  • Topçu, Sultan, Develi’deki Türk Eserleri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2005.
  • Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1993.
  • Turan, Osman, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, Turan Neşriyat, c. II, İstanbul 1993.
  • Tüncer, Orhan Cezmi, Anadolu Kümbetleri Selçuklu Dönemi, C.I, Ankara, 1986.
  • Türkmen, Kerim, “Develi Tarihine Işık Tutacak Kitabeler”, Bütün Yönleriyle Develi I. Bilgi Şöleni (26-28 Ekim 2002), Develi, 2003.
  • Türkmen, Kerim, Develi’deki Selçuklu Dönemi Kitabeleri, Çekül Mozaik, Haziran 2000.
  • Vilâyetnâme(Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî), haz. Abdulbaki Gölpınarlı, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1995.
  • Yediyıldız, Bahaeddin, “Ordu Yöresine Ait Bazı Folkor Unsurlarının Tarihî Kökenleri”, III: Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri IV, Başbakanlık Basımevi, Ankara 1987.
  • Yeniceli, Sabit, Yahyalı’nın Sosyo-Kültürel ve Dini Yapısı Üzerine Bir İnceleme, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas 2008.
Toplam 93 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Articles
Yazarlar

Ali Kozan

Yayımlanma Tarihi 1 Temmuz 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013Cilt: 37 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kozan, A. (2013). Yazılı ve Sözlü Kaynaklara Göre Türkiye Selçukluları Devrinde Kayseri’de Şeyh ve Dervişler. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37(1), 136-166.

Creative Commons Lisansı 
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.