Abstract
References
- AKYILDIZ, Hüseyin. “Şirket-i Hayriyye”, TDV İslâm Ansiklopedisi, 2010, S. 39, ss. 201-203.
- AKYÜZ, Kenan. Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 2015.
- Arkadaş Dergisi. “Öteberi”, 1876, S. 13, ss. 3.
- ÇAPANOĞLU, Münir Süleyman. Basın Tarihimizde Mizah Dergileri, Garanti Matbaası, İstanbul 1970.
- ÇEVİKER, Turgut. Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü, Adam Yay., İstanbul 1986.
- DEMİRKOL, Gökhan. “Türkiye’nin İlk Türkçe Mizah Dergisi: Terakki”, Akademik Bakış Dergisi, 2016, c. 10, S. 19, ss. 141-160.
- EMİROĞLU, Kudret. Gündelik Hayatımızın Tarihi, Dost Yay., Ankara 2001.
- EMİROĞLU, Öztürk. Eski Harfli Süreli Çocuk Yayınları (1869-1928). Akçağ Yay., Ankara 2020.
- ENGİN, Vahdettin. “Üsküdar’da Omnibüs Şirketi’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri”, Üsküdar Sempozyumu-IV (2006), İstanbul 2007, c. I, ss. 169-178.
- ENGİNÜN, İnci. “‘Şık’ Kavramı Üzerine”, Doğumunun 120. Yılında Prof. Dr. Ahmet Caferoğlu Hâtıra Kitabı, Ed. Fikret Turan - Özcan Tabaklar, İstanbul Üniversitesi ve Türk Ocakları Yay., İstanbul 2019, ss. 282-295.
- GERÇEK, Selim Nüzhet. Matbuat Tarihi, Büyüyenay Yay., İstanbul 2019.
- GÜNDOĞDU, İsmail. Sultan Abdulaziz Devrinde Mizah Basını Yoluyla Muhalefet, Sakarya Üniversitesi SBE Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1998.
- İBAR, Gazanfer. Şa Şa Şa’dan Çapkın Kız’a Müstesna Yayınlar, Doğan Kitap, İstanbul 2017.
- KUTAY, Cemal. Osmanlı’da Mizah (1868-…) Kişiler, Olaylar, Belgeler, Çizgiler, Dergiler, Acar Bilgi Merkezi Yay., İstanbul 2013.
- ÖZDİŞ, Hamdi. Osmanlı Mizah Basınında Batılılaşma ve Siyaset (1870-1877), Libra Yay., İstanbul 2010.
- QUATAERT, Donald. Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922, Çev: Ayşe Berktay, Ayrıntı Yay., İstanbul 2002.
- ŞAHİN, Emine. “Tanzimat’tan II. Meşrutiyet’e Osmanlı’da Mizah Basını”, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017, c. 7, S.2, ss. 20-43.
- ŞAPOLYO, Enver Behnan. Türk Gazeteciliği Tarihi Her Yönüyle Basın, Güven Matbaası, Ankara 1976.
- ÜNVER, Merve. Eski Türkçe Mizah Dergilerinin Açıklamalı Bibliyografyası (1870-1928), Marmara Üniversitesi TAE Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2013.
- ÜNVER, Merve. İstanbul’un 100 Mizah Dergisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yay., İstanbul 2016.
Abstract
Öz
Tanzimat Fermanı’nın ilanıyla başlayıp I. Meşrutiyet’le sona eren ve Tanzimat Dönemi olarak adlandırılan dönem, toplumsal hayattan siyasî hayata kadar pek çok alanda yeniliklerin yaşandığı bir süreci kapsamaktadır. Bu dönemle birlikte, Osmanlı basını ortaya çıkmış, bunun neticesinde süreli mizah yayınları da birer birer toplum hayatına girmiştir. Son dönemlere kadar Türk basın tarihi içerisinde hak ettiği değeri görmeyen süreli mizah yayınları, günümüzde araştırmacılar tarafından araştırma konusu olmaya başlamıştır.
1875 yılında yayın hayatına giren ve 32 sayı çıkartılan Meddah Gazetesi, kullandığı dil ve üslûbun kendine has olmasının dışında, şekil ve muhteva açısından dönemin diğer süreli mizah yayınlarından pek de farklı değildir. Meddah; siyasî eleştiriden uzak durularak toplumsal sorunlara dikkat çekilmesi, diğer gazetelerle girilen kalem kavgaları, sözlü kültür etkisi, okuyucu mektuplarına yer verilmesi, müstear isimle yazılar yazılması vb. yönleriyle diğer ilk dönem süreli mizah yayınlarına benzemektedir.
Bu çalışmada, günümüze kadar hakkında yeterli bilgi verilmemiş Meddah Gazetesi’yle ilgili literatüre geçen hatalı söylemlerin belirlenerek düzeltilmesi, muhtevası hakkında ayrıntılı bilgi verilerek devrin toplumsal hayatına ışık tutulması, Türk basın ve mizah tarihi içerisindeki yerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Tanzimat Dönemi, Mizah Gazetesi, Basın Tarihi, Süreli Mizah Yayını, Meddah Gazetesi.
References
- AKYILDIZ, Hüseyin. “Şirket-i Hayriyye”, TDV İslâm Ansiklopedisi, 2010, S. 39, ss. 201-203.
- AKYÜZ, Kenan. Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 2015.
- Arkadaş Dergisi. “Öteberi”, 1876, S. 13, ss. 3.
- ÇAPANOĞLU, Münir Süleyman. Basın Tarihimizde Mizah Dergileri, Garanti Matbaası, İstanbul 1970.
- ÇEVİKER, Turgut. Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü, Adam Yay., İstanbul 1986.
- DEMİRKOL, Gökhan. “Türkiye’nin İlk Türkçe Mizah Dergisi: Terakki”, Akademik Bakış Dergisi, 2016, c. 10, S. 19, ss. 141-160.
- EMİROĞLU, Kudret. Gündelik Hayatımızın Tarihi, Dost Yay., Ankara 2001.
- EMİROĞLU, Öztürk. Eski Harfli Süreli Çocuk Yayınları (1869-1928). Akçağ Yay., Ankara 2020.
- ENGİN, Vahdettin. “Üsküdar’da Omnibüs Şirketi’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri”, Üsküdar Sempozyumu-IV (2006), İstanbul 2007, c. I, ss. 169-178.
- ENGİNÜN, İnci. “‘Şık’ Kavramı Üzerine”, Doğumunun 120. Yılında Prof. Dr. Ahmet Caferoğlu Hâtıra Kitabı, Ed. Fikret Turan - Özcan Tabaklar, İstanbul Üniversitesi ve Türk Ocakları Yay., İstanbul 2019, ss. 282-295.
- GERÇEK, Selim Nüzhet. Matbuat Tarihi, Büyüyenay Yay., İstanbul 2019.
- GÜNDOĞDU, İsmail. Sultan Abdulaziz Devrinde Mizah Basını Yoluyla Muhalefet, Sakarya Üniversitesi SBE Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1998.
- İBAR, Gazanfer. Şa Şa Şa’dan Çapkın Kız’a Müstesna Yayınlar, Doğan Kitap, İstanbul 2017.
- KUTAY, Cemal. Osmanlı’da Mizah (1868-…) Kişiler, Olaylar, Belgeler, Çizgiler, Dergiler, Acar Bilgi Merkezi Yay., İstanbul 2013.
- ÖZDİŞ, Hamdi. Osmanlı Mizah Basınında Batılılaşma ve Siyaset (1870-1877), Libra Yay., İstanbul 2010.
- QUATAERT, Donald. Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922, Çev: Ayşe Berktay, Ayrıntı Yay., İstanbul 2002.
- ŞAHİN, Emine. “Tanzimat’tan II. Meşrutiyet’e Osmanlı’da Mizah Basını”, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017, c. 7, S.2, ss. 20-43.
- ŞAPOLYO, Enver Behnan. Türk Gazeteciliği Tarihi Her Yönüyle Basın, Güven Matbaası, Ankara 1976.
- ÜNVER, Merve. Eski Türkçe Mizah Dergilerinin Açıklamalı Bibliyografyası (1870-1928), Marmara Üniversitesi TAE Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2013.
- ÜNVER, Merve. İstanbul’un 100 Mizah Dergisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yay., İstanbul 2016.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 19, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020Volume: 44 Issue: 1 |
.