Öz
Aile politikası içerisinde yer alan enstrümanlardan birisi olan aile danışmanlığının temel amacı, aile üyeleri arasında nitelikli ve sağlıklı bir ilişki kurulması ve aile içi sorunların çözülmesinde destek hizmeti verilmesidir. Türkiye’de aile danışmanlığı hizmetleri konusunda en üst yetkili kurum Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB) olup, halen aile danışmanlığı hizmeti ASHB, çeşitli belediyeler ve özel aile danışma merkezleri tarafından verilmektedir. Özellikle yeni evli çiftlerde görülen boşanma oranlarındaki artış, Türkiye’de yeni evli çiftlerin evlilik öncesi eğitim ve danışmanlık ile desteklenmeye ihtiyaçları olduğunu göstermektedir. Bu makalede, aile danışmanlığının içeriği ve kavramsal çerçevesi belirtilerek aile danışmanlığına ihtiyaç duyulma nedenleri ortaya konuldu ve aile danışmanlığının Dünya’daki ve Türkiye’deki tarihçesi detaylı şekilde belirtildi. Türkiye’de kamu ve özel aile danışmanlığı hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesine ilişkin yasal düzenlemeler kronolojik olarak değerlendirildi. Bakanlığın aile danışmanlık hizmetlerinden faydalanan kişilerin sayısı belirtilerek uygulama boyutuyla ilgili bir profil çıkarıldı, özel aile danışma merkezlerine yönelik düzenlemeler belirtildi ve kapsamlı öneriler ortaya konuldu. Aile danışmanlığı eğitiminde standardizasyon sağlanması, Bakanlık denetiminde çalışan özel aile danışma merkezlerinin halka açık şekilde tanıtılması ve meslek elemanlarının aile danışmanlığına teşvik edilerek niteliklerinin artırılması önerileri belirtildi.
Anahtar Kelimeler
Aile danışmanlığı aile danışma merkezi çift danışmanlığı aile politikası
Kaynakça
- Algan, T. (2017). Türkiye’de aile içi sorunlara yönelik aile danışmanlığı uygulaması (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi SBE.
- ASAGEM. (2008). V. aile şurası: aile destek hizmetleri komisyon kararları. Ankara: ASAGEM.
- Bagarozzi, D. ve Rauen, P. (1981). Premarital counseling: appraisal and status. American Journal of family Therapy, 9, 13-27.
- Baltacı, G. (2010). Aile danışmanlığı hizmetinden yararlanmak isteyen evli kadınların nitelikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Barker, R. (1999). The social work dictionary (4. baskı). U.S.A.: NASW Press.
- Carlson, J., Sperry, L. ve Lewis J.A.(2005). Family therapy techniques: intergrating and tailoring treatment. s.25-46. New York and Hove: Routledge.
- Clyde, T. L., Hawkins, A. J. ve Willoughby, B. J. (2019). Revising premarital relationship interventions for the next generation. Journal of Marital and Family Therapy, 46(1), 149-164.
- Dallos R, Draper R. (2005). An Introduction to family therapy: systemic theory and practice. s.25-151. New York-Glasgow: Open University Press.
- Demirbilek, M. (2016). Aile danışmanlığı: bir uygulama örneği. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(2), 109-120.
- Duman, N. (2001). Aileye yönelik hizmetler içinde aile tedavisinin önemi. I. Ulusal Aile Hizmetleri Sempozyumu 2000'li Yıllarda Aile Hizmetleri (s. 184-187). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
- Dumon, W. (1991). Avrupa Topluluğu ülkelerinde aile politikaları. (M. R. Esengün, Çev.) Aile ve Toplum, 1 (2), 5-15.
- Duncan, S., Childs, G. ve Larson, J. (2010). Perceived helpfulness of four different types of marriage preparation interventions. Family Relations, 59 (5), 623-636.
- Gladding, S. T. (2017). Aile terapisi tarihi, kuram ve uygulamaları (4. Baskı). Ankara: Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
- Göç, M. (2006). Ailelerin psiko-sosyal sorunları ve aile danışma merkezinden yararlanma eğilimleri. Ankara: H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gündüz, A.,Yaşar, A., B., Gündoğmuş, İ., Savran C. ve Konuk E. (2018). Çocukluk çağı olumsuz yaşantılar ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, Şubat, 68-73.
- Güran, N. (1983). Aile hizmetleri. H.Ü. Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 1(1), 15-21.
- Haley, J. (1992). Problem-solving therapy. ABD, San Francisco: Jossey-Bass. https://www.aile.gov.tr/sss/aile-ve-toplum-hizmetleri-genel-mudurlugu/aile-danismanligi/ 30.01.2025
- Karataş, K. ve Ural N. (2016). Aile danışmanlığı, aile eğitimi içinde, (s. 120-147). Eskişehir: AÖF Yayını.
- Kepler, A. (2015). Marital satisfaction: The impact of premarital and couples counseling. (Yüksek lisans tezi). (s. 12, 40), St. Catherine Üniversitesi, Minnesota.
- Korkut, Y. (2001). Aile danışmanlığı ve aile terapisi hizmetleri. İ.Ü. Psikoloji Çalışmaları, 22, 112-133.
- Kuzgun, Y. (1991). Aile danışmanlığı hizmetleri. Türk Aile Ansiklopedisi içinde (s. 87-92). Ankara: Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı.
- Kuzgun, Y. (1991). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
- Nazlı, S. (2001). Aile danışmanlığı (2. Baskı). s. 4-370. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Nichols M.P. (2013). Aile terapisi kavramlar ve yöntemler. (s. 209-387), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Özabacı, N., Erkan, Z. (2014). Aile danışmanlığı, kuram ve uygulamalara genel bir bakış. Ankara: Pegem Akademi.
- Özbesler, C. ve İçağasıoğlu Çoban, A. (2009). Türkiye'de aileye yönelik sosyal politika ve hizmetler. Aile ve Toplum, 5 (18), 31-39.
- Özburun, N, (2018). Genel sistem teorisinden etkilenen aile terapisi modellerinin karşılaştırılması. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2, 172-188.
- Özgüven, H.D., Sayıl, I. (1999). Ankara Üniversitesi kriz merkezine bir yıl süresince başvuran yeni vakaların sorun alanları ve tanılarına göre değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 7: 7-13.
- Özgüven, İ.E. (2017). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Sayers, S., Kohn, C., Heavey, C., L. (1998). Prevention of marital dysfunction. Clinical Psychology Review, 18 (6), 713 –744.
- Satir, V. (2017). İnsan yaratmak (S. Yeniçeri Çev.). İstanbul: Beyaz Yayınları.
- Stanley, S. M., Amato, P. R., Johnson, C. A. ve Markman, H. J. (2006). Premarital education, marital quality, and marital stability: Findings from a large, random household survey. Journal of Family Psychology, 20, 117–126.
- TAYA (2016). Türkiye aile yapısı araştırması. Ankara: Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, ATHGM yayını.
- TAYA (2021). Türkiye aile yapısı araştırması. Ankara: ASHB ve TÜİK.
- Tokgözlü, O, Şehlikoğlu K, Bork, T, Türkoğlu, T. (2024). Evaluation of intimate partner violence victims and perpetrators: A sample from Turkey. Turkish Journal of Clinical Psychiatry; 27:263-272
- TÜİK, (2023). TÜİK evlenme ve boşanma istatistikleri, TÜİK bülteni.
- TÜİK, (2024). TÜİK evlenme ve boşanma istatistikleri, TÜİK bülteni.
Öz
The main purpose of family counseling, which is one of the instruments within the family policy is to establish a qualified and healthy relationship between family members and to provide support in solving family problems. The highest authoritized institution in Türkiye regarding family counseling services is the Ministry of Family and Social Services (ASHB) and currently family counseling services are provided by ASHB, various municipalities and private family counseling centers. The increase in divorce rates, especially among newlyweds, shows that newlyweds in Türkiye need to be supported with premarital education and counseling. In this article, the content and conceptual framework of family counseling were stated, the reasons for the need for family counseling were revealed and the history of family counseling in the world and in Türkiye was stated in detail. Legal regulations regarding the regulation and supervision of public and private family counseling services in Türkiye were evaluated chronologically. A profile regarding the implementation dimension was created by stating the number of people benefiting from the Ministry's family counseling services and the standards applied to private family counseling centers were specified. Comprehensive suggestions were put forward by stating the Ministry's studies on family counseling and the regulations regarding private family counseling centers. Suggestions were made to ensure standardization in family counseling training, to publicly promote private family counseling centers operating under the supervision of the Ministry and to increase the qualifications of professional staff by encouraging family counseling.
Anahtar Kelimeler
Family counseling family counseling center couple counseling family policy
Kaynakça
- Algan, T. (2017). Türkiye’de aile içi sorunlara yönelik aile danışmanlığı uygulaması (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi SBE.
- ASAGEM. (2008). V. aile şurası: aile destek hizmetleri komisyon kararları. Ankara: ASAGEM.
- Bagarozzi, D. ve Rauen, P. (1981). Premarital counseling: appraisal and status. American Journal of family Therapy, 9, 13-27.
- Baltacı, G. (2010). Aile danışmanlığı hizmetinden yararlanmak isteyen evli kadınların nitelikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Barker, R. (1999). The social work dictionary (4. baskı). U.S.A.: NASW Press.
- Carlson, J., Sperry, L. ve Lewis J.A.(2005). Family therapy techniques: intergrating and tailoring treatment. s.25-46. New York and Hove: Routledge.
- Clyde, T. L., Hawkins, A. J. ve Willoughby, B. J. (2019). Revising premarital relationship interventions for the next generation. Journal of Marital and Family Therapy, 46(1), 149-164.
- Dallos R, Draper R. (2005). An Introduction to family therapy: systemic theory and practice. s.25-151. New York-Glasgow: Open University Press.
- Demirbilek, M. (2016). Aile danışmanlığı: bir uygulama örneği. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(2), 109-120.
- Duman, N. (2001). Aileye yönelik hizmetler içinde aile tedavisinin önemi. I. Ulusal Aile Hizmetleri Sempozyumu 2000'li Yıllarda Aile Hizmetleri (s. 184-187). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
- Dumon, W. (1991). Avrupa Topluluğu ülkelerinde aile politikaları. (M. R. Esengün, Çev.) Aile ve Toplum, 1 (2), 5-15.
- Duncan, S., Childs, G. ve Larson, J. (2010). Perceived helpfulness of four different types of marriage preparation interventions. Family Relations, 59 (5), 623-636.
- Gladding, S. T. (2017). Aile terapisi tarihi, kuram ve uygulamaları (4. Baskı). Ankara: Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
- Göç, M. (2006). Ailelerin psiko-sosyal sorunları ve aile danışma merkezinden yararlanma eğilimleri. Ankara: H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gündüz, A.,Yaşar, A., B., Gündoğmuş, İ., Savran C. ve Konuk E. (2018). Çocukluk çağı olumsuz yaşantılar ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, Şubat, 68-73.
- Güran, N. (1983). Aile hizmetleri. H.Ü. Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 1(1), 15-21.
- Haley, J. (1992). Problem-solving therapy. ABD, San Francisco: Jossey-Bass. https://www.aile.gov.tr/sss/aile-ve-toplum-hizmetleri-genel-mudurlugu/aile-danismanligi/ 30.01.2025
- Karataş, K. ve Ural N. (2016). Aile danışmanlığı, aile eğitimi içinde, (s. 120-147). Eskişehir: AÖF Yayını.
- Kepler, A. (2015). Marital satisfaction: The impact of premarital and couples counseling. (Yüksek lisans tezi). (s. 12, 40), St. Catherine Üniversitesi, Minnesota.
- Korkut, Y. (2001). Aile danışmanlığı ve aile terapisi hizmetleri. İ.Ü. Psikoloji Çalışmaları, 22, 112-133.
- Kuzgun, Y. (1991). Aile danışmanlığı hizmetleri. Türk Aile Ansiklopedisi içinde (s. 87-92). Ankara: Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı.
- Kuzgun, Y. (1991). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
- Nazlı, S. (2001). Aile danışmanlığı (2. Baskı). s. 4-370. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Nichols M.P. (2013). Aile terapisi kavramlar ve yöntemler. (s. 209-387), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Özabacı, N., Erkan, Z. (2014). Aile danışmanlığı, kuram ve uygulamalara genel bir bakış. Ankara: Pegem Akademi.
- Özbesler, C. ve İçağasıoğlu Çoban, A. (2009). Türkiye'de aileye yönelik sosyal politika ve hizmetler. Aile ve Toplum, 5 (18), 31-39.
- Özburun, N, (2018). Genel sistem teorisinden etkilenen aile terapisi modellerinin karşılaştırılması. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2, 172-188.
- Özgüven, H.D., Sayıl, I. (1999). Ankara Üniversitesi kriz merkezine bir yıl süresince başvuran yeni vakaların sorun alanları ve tanılarına göre değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 7: 7-13.
- Özgüven, İ.E. (2017). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Sayers, S., Kohn, C., Heavey, C., L. (1998). Prevention of marital dysfunction. Clinical Psychology Review, 18 (6), 713 –744.
- Satir, V. (2017). İnsan yaratmak (S. Yeniçeri Çev.). İstanbul: Beyaz Yayınları.
- Stanley, S. M., Amato, P. R., Johnson, C. A. ve Markman, H. J. (2006). Premarital education, marital quality, and marital stability: Findings from a large, random household survey. Journal of Family Psychology, 20, 117–126.
- TAYA (2016). Türkiye aile yapısı araştırması. Ankara: Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, ATHGM yayını.
- TAYA (2021). Türkiye aile yapısı araştırması. Ankara: ASHB ve TÜİK.
- Tokgözlü, O, Şehlikoğlu K, Bork, T, Türkoğlu, T. (2024). Evaluation of intimate partner violence victims and perpetrators: A sample from Turkey. Turkish Journal of Clinical Psychiatry; 27:263-272
- TÜİK, (2023). TÜİK evlenme ve boşanma istatistikleri, TÜİK bülteni.
- TÜİK, (2024). TÜİK evlenme ve boşanma istatistikleri, TÜİK bülteni.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Danışmanlık, Refah ve Toplum Hizmetleri |
| Bölüm | Articles |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Mart 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Şubat 2025 |
| Kabul Tarihi | 25 Mart 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025Cilt: 49 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.