1919B012327605
1919B012327605
1919B012327605
This study examines cyberbullying—one of the most prevalent psycho-social issues of the digital age—beyond the traditional bully–victim dichotomy, within the framework of the “cyberbullying triangle” (bully, victim, bystander) model. The primary aim is to shed light on the multidimensional and active role of the cyber bystander, who is often positioned in the literature as a passive observer. The research was designed using a correlational survey model, and the sample consisted of 377 undergraduate students (%52 male, %48 female) enrolled at Sakarya University. Data were collected through a demographic information form and the “Cyberbullying Triangle Scale” developed by Özdemir and Bektaş (2021). Parametric statistical tests, including Independent Samples t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA), were employed for data analysis. Findings indicate that male students’ tendency to engage in cyberbullying is statistically significantly higher than that of female students (p <0.05). The most noteworthy result of the study is that students who witnessed cyberbullying incidents (cyber bystanders) scored significantly higher on both cyberbullying perpetration and cyber victimization compared to those who did not witness such incidents (p <0.05). This result demonstrates that cyber bystanders are not neutral observers but hold a key role within the bullying cycle, with the potential to act as both perpetrators and victims. In this context, it is concluded that preventive and intervention programs should not only focus on bullies and victims but also prioritize raising awareness, empowering bystanders, and encouraging prosocial intervention behaviors.
cyberbullying cyber bystander cyberbullying triangle empathy digital citizenship
1919B012327605
Bu araştırma, dijital çağın en yaygın psiko-sosyal sorunlarından biri olan siber zorbalığı, geleneksel zorba-mağdur diyalektiğinin ötesinde, “siber zorbalık üçgeni” (zorba, mağdur, seyirci) modeli çerçevesinde incelemektedir. Çalışmanın temel amacı, literatürde sıklıkla pasif bir gözlemci olarak konumlandırılan siber seyircinin, bu dinamikteki çok boyutlu ve aktif rolünü aydınlatmaktır. İlişkisel tarama desenine göre yapılandırılan araştırmanın örneklemini, Sakarya Üniversitesi’nde öğrenim gören 377 (%52 erkek, %48 kadın) üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler, demografik bilgi formu ve Özdemir ve Bektaş (2021) tarafından geliştirilen “Siber Zorbalık Üçgeni Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Örneklemler t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) gibi parametrik testlerden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, erkek öğrencilerin siber zorbalık yapma eğilimlerinin kadın öğrencilere kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olduğunu göstermektedir (p <0,05). Çalışmanın en dikkat çekici bulgusu, siber zorbalık olaylarına tanıklık eden (siber seyirci) öğrencilerin, tanıklık etmeyenlere göre hem siber zorbalık yapma hem de siber mağduriyet yaşama puanlarının anlamlı derecede daha yüksek olduğunun tespit edilmesidir (p <0,05). Bu sonuç, siber seyircinin tarafsız bir gözlemci konumunda olmadığını, bilakis zorbalık döngüsünün içinde aktif olarak yer alan hem fail hem de mağdur olma potansiyeli taşıyan kilit bir role sahip olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, önleyici ve müdahaleye yönelik programların yalnızca zorba ve mağdurlara değil, özellikle seyircilerin bilinçlendirilmesi, güçlendirilmesi ve prososyal müdahaleye teşvik edilmesine odaklanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
siber zorbalık siber seyirci siber zorbalık üçgeni empati dijital vatandaşlık
Araştırma, Sakarya Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kurulu’nun 17/04/2024 tarihli, 68 sayılı toplantısının, “34” nolu kararıyla yürütülmüştür.
1919B012327605
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Danışmanlık, Refah ve Toplum Hizmetleri, Sosyal Hizmetler (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 1919B012327605 |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Kasım 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Ağustos 2025 |
| Kabul Tarihi | 10 Ekim 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 49 Sayı: 3 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.