Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2020, Cilt: 44 Sayı: 1, 137 - 150, 19.06.2020

Hülya Kaya Hasdemir

Öz

Kaynakça

  • ALLEN, Pauline, HAYWARD, C. T. R; Severus of Antioch, London and Newyork, 2004.
  • BARUT, Ferda; “Kırk Martirler Kültü ve Doğu Hristiyan Sanatındaki Yansımaları”, Uluslararası XVIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu 22-25 Ekim 2014 Aydın, Efeler Belediyesi Kültür Yayınları, Aydın 2017, s. 71-78.
  • BELFOUR, F. C; The Travels of Macarius, Patriarch of Antioch, V. 2, London, 1836.
  • BETTEN, Francis S; “The Milan Decree of A. D. 313: Translation and Comment”, The Catholic Historical Review, V. 8/2, 1992, s. 191-197.
  • BUCKLE, David Purdy; “The Forty Martyrs of Sebaste: A Study of Hagiographic Development”, Bulletin of the John Rylands Library 6, 1921-22, s. 352-360.
  • CAMERON, Averil; Procopius and the Sixth Century, University of California Press, California, 1996.
  • Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton OAKS and in the Fogg Museum of Art, V. 3, Edt. John Nesbitt and Nicolas Oikonomides, Washington D.C, 1996.
  • DAM, Raymond Van; Becoming Christian: The Conversion of Roman Cappadocia, University of Pennsylvania Press, Pensilvanya, 2003.
  • DESTEPHEN, Sylvaian; “Martyrs Locaux et cultes civiques en Asie Mineure”, Desdieux civiques aux saints patrons (IV-VII siecle), Paris, 2015, s. 59-116.
  • İZNİK, Erkan; “Pagan Bir İmparatorluğun Hristiyan İmparatorluğa Dönüşümü”, Doğu-Batı Düşünce Dergisi, S. 49, 2011 Ankara, s. 41-76.
  • Gregorii Nysseni Opera X.1: Gregorii Nysseni Sermones, Edt. O. Heil, J. P. Cavarnos, O. Lendle, Brill, Leiden, 1990.
  • GULOWSEN, Kırsti; “The Cult of the Forty Martyrs on Forum Romanum”, Late Antiquity: Art in Context, Museum Tusculanum Press University of Copenhagen, Copenhagen, 2001, s. 235-248.
  • HAGEDORN, Dieter, “PUG I 41 und die Namen der vierzig Martyrer von Sebaste”, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, S. 55, 1984, s. 146-153.
  • HAKMAN, Meral; “Son Pagan İmparator Lulianus Apostata’nın Caesarea ile Düşmanca İlişkilerinin Sebebi”, History Studies, S. 5/1 1, 2013, s. 199-209.
  • İSRAİL, Hadrian Mar Elijah Bar, YACOUB, Chabril Bar; The Forty Martyrs of Sebaste, Nazarian Foundation, 2014.
  • KALAS, Gregor A; “Topographical Transitions: The Oratory of the Forty Martyrs and Exhibition Practices in the Early Medieval Roman Forum,” in Santa Maria Antiqua al Foro Romano cento anni dopo. Atti del colloquio internazionale, 5-6 maggio 2000, Roma, 2004, s. 201-213.
  • KARLİN-HAYTER, Patricia; “Passio of the XL Martyrs of Sebaste: The Greek Tradition; The Earliest Accounts”, Analecta Bolandiana 109, 1991, s. 249–305.
  • LEEMANS, Johan; “Schoolrooms for Our Souls, The Cult of the Martyrs: Homilies and Visual Representations as a Locus for Religious Education in Late Antiquity”, Paedagogica Historica 36, N. 1, 2000, s. 113-127.
  • LİMBERİS, Vasiliki M; Architect of Piety The Cappadocian Fathers and the Cult of the Martyrs, Oxford University Press, New York, 2011.
  • MAHİROĞULLARI, Adnan; Seyyahların Gözüyle Sivas, İstanbul, 2001.
  • MANGO, Cyril A; The Art of the Byzantine Empire 312-1453, University of Toronto Press, Kanada, 1986.
  • MOREAU, P. Rene; Saints et Saintes de Dieu, Maison Alfred Name at Fils, Paris, 1924.
  • PALMER, Andrew; Monk and Mason on the Tigris Frontier, Cambridge University Press, 1990.
  • PAVLOVİC, Dragana; “The Cult and Iconography of Forty Martyrs of Sebasteia in the XIII Century Serbia”, Seventh International Symposium Niš and Byzantium Niš, 3-5 June, 2008, s. 293-305.
  • PEERS, Gelenn; “Finding Faith Underground: Visions of the Forty Martyrs Orato at Syracuse”, in Looking Beyond: Visions, Dreams and Insights in Medieval Art and History, Princeton University Press, Princeton, 2010, s. 84-106.
  • PELOSİ, Claudia, AGRESTİ, Giorgia, ANDALORO, Maria, BARALDİ, Pietro, POGLİANİ, Paola, SANTAMARİA, Ulderico; “The Rock Hewn Wall Paıntıngs In Cappadocıa (Turkey) Characterızatıon Of The Constıtuentmaterıals And A Chronologıcal Overvıew”, E-Preservation Science 10, 2013, s. 99-108.
  • SAKELLARİOUA, E, ZORBAA, T, PAVLİDOUA, E, ANGELOVAB, S, PARASKEVOPOULOSA, K. M; “The Byzantine Church of ‘40 Holy Martyrs’ in Veliko Turnovo, Bulgaria: Pigments and Technique”, 7th International Conference of the Balkan Physical Union, 2010, s. 501-506.
  • SEVCENKO, Nancy Patterson; “The Posthumous Miracles of St. Eurustrations on a Sinai Templon Beam”, Byzantine Religious Culture. Studies in Honor of Alice-Mary Talbot, Brill, Leiden, 2012, s. 267-287.
  • UYGUR, Hatice Kübra, “Kültürel Doku İçinde Mardin Süryanilerinin Kutsal Mekân Efsaneleri”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Halk Bilim Dalı Doktora Tezi, Ankara, 2015.
  • WALSH, Michael J. K; “The Re-emerge of the forty Martyrs of Sebaste in the Church of Saint Peter and Paul, Famagusta Norther Cyprus”, Journal of Cultural Heritage 8, 2007, s. 81-86.
  • ___________. “A Spectacle to the World, Both to Angels and to Men: Multiculturalism in Medieval Famagusta, Cyprus, as seen through The Forty Martyrs of Sebaste Mural in the Church of Saints Peter and Paul”, Journal of Eastern Mediterranean Archaeology & Heritage Studies, Vol1/ 3, 2013, s. 193-218.
  • YOUSEF, Youhanna Nessim; “Shaping Coptic Christian Identity: Severus and the Adoption in Egypt of the Cult of the Forty Martyrs”, Christian Shaping Identity from the Roman Empire to Byzantium, Studies Isnpied by Pauline Allen, Brill, Leiden, 2015, s. 342-363.

SEBASTEIA'NIN KIRK ŞEHİDİ

Yıl 2020, Cilt: 44 Sayı: 1, 137 - 150, 19.06.2020

Hülya Kaya Hasdemir

Öz

M.Ö. 63 yılında imparator Pompeius tarafından bir kent olarak kurulan Sebasteia (Sivas)’da, Roma döneminde yaşanılan önemli olaylardan birisi de kırk Romalı Hristiyan askerin inançları uğruna şehit edilmesidir. İmparator Constantinus zamanında Milano Kararnamesi (M.S. 313) ile Hristiyanlara inançlarını yaşamalarında özgürlük tanınmıştır. Buna rağmen, Constantinus ile yönetimi paylaşan ve her zaman bir paganist olarak kalan Licinius tarafından her fırsatta Hristiyanlara büyük eziyetler edilmiştir. M.S. 320 yılında kırk inançlı asker, Licinius’un emri ile Sebasteia’da önce hapse atılmış, ardından şiddetli soğuğun yaşandığı kış mevsiminde donmuş bir gölün kıyısında ölüm acılarına son verene kadar beklemeye zorlanmıştır. Hristiyanlık dünyasının evrensel şehitleri olarak kabul edilen bu kırk asker onuruna olayın yaşanmasından 53 yıl sonra Caesarea (Kayseri) piskoposu Aziz Basil tarafından kült düzenlenerek, tapınaklar yaptırılmıştır. Basil’in ardından kült Kapadokya bölgesinden hızla doğu ve batıya yayılmış ve kutsal mekânların duvarlarında popüler bir tema olarak uzun yıllar boyunca kullanılmıştır.
Bu çalışmada Hristiyanlık dünyasında hala büyük saygı duyulan Sebasteia’nın Kırk Şehidi menkıbesinin geçtiği kaynaklar, kutsal şehitlerin kültünün yayıldığı coğrafya ve kültün sanattaki yansımaları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sebasteia Kırk Şehitler Hristiyan Basil Nyssalı Gregory

Kaynakça

  • ALLEN, Pauline, HAYWARD, C. T. R; Severus of Antioch, London and Newyork, 2004.
  • BARUT, Ferda; “Kırk Martirler Kültü ve Doğu Hristiyan Sanatındaki Yansımaları”, Uluslararası XVIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu 22-25 Ekim 2014 Aydın, Efeler Belediyesi Kültür Yayınları, Aydın 2017, s. 71-78.
  • BELFOUR, F. C; The Travels of Macarius, Patriarch of Antioch, V. 2, London, 1836.
  • BETTEN, Francis S; “The Milan Decree of A. D. 313: Translation and Comment”, The Catholic Historical Review, V. 8/2, 1992, s. 191-197.
  • BUCKLE, David Purdy; “The Forty Martyrs of Sebaste: A Study of Hagiographic Development”, Bulletin of the John Rylands Library 6, 1921-22, s. 352-360.
  • CAMERON, Averil; Procopius and the Sixth Century, University of California Press, California, 1996.
  • Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton OAKS and in the Fogg Museum of Art, V. 3, Edt. John Nesbitt and Nicolas Oikonomides, Washington D.C, 1996.
  • DAM, Raymond Van; Becoming Christian: The Conversion of Roman Cappadocia, University of Pennsylvania Press, Pensilvanya, 2003.
  • DESTEPHEN, Sylvaian; “Martyrs Locaux et cultes civiques en Asie Mineure”, Desdieux civiques aux saints patrons (IV-VII siecle), Paris, 2015, s. 59-116.
  • İZNİK, Erkan; “Pagan Bir İmparatorluğun Hristiyan İmparatorluğa Dönüşümü”, Doğu-Batı Düşünce Dergisi, S. 49, 2011 Ankara, s. 41-76.
  • Gregorii Nysseni Opera X.1: Gregorii Nysseni Sermones, Edt. O. Heil, J. P. Cavarnos, O. Lendle, Brill, Leiden, 1990.
  • GULOWSEN, Kırsti; “The Cult of the Forty Martyrs on Forum Romanum”, Late Antiquity: Art in Context, Museum Tusculanum Press University of Copenhagen, Copenhagen, 2001, s. 235-248.
  • HAGEDORN, Dieter, “PUG I 41 und die Namen der vierzig Martyrer von Sebaste”, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, S. 55, 1984, s. 146-153.
  • HAKMAN, Meral; “Son Pagan İmparator Lulianus Apostata’nın Caesarea ile Düşmanca İlişkilerinin Sebebi”, History Studies, S. 5/1 1, 2013, s. 199-209.
  • İSRAİL, Hadrian Mar Elijah Bar, YACOUB, Chabril Bar; The Forty Martyrs of Sebaste, Nazarian Foundation, 2014.
  • KALAS, Gregor A; “Topographical Transitions: The Oratory of the Forty Martyrs and Exhibition Practices in the Early Medieval Roman Forum,” in Santa Maria Antiqua al Foro Romano cento anni dopo. Atti del colloquio internazionale, 5-6 maggio 2000, Roma, 2004, s. 201-213.
  • KARLİN-HAYTER, Patricia; “Passio of the XL Martyrs of Sebaste: The Greek Tradition; The Earliest Accounts”, Analecta Bolandiana 109, 1991, s. 249–305.
  • LEEMANS, Johan; “Schoolrooms for Our Souls, The Cult of the Martyrs: Homilies and Visual Representations as a Locus for Religious Education in Late Antiquity”, Paedagogica Historica 36, N. 1, 2000, s. 113-127.
  • LİMBERİS, Vasiliki M; Architect of Piety The Cappadocian Fathers and the Cult of the Martyrs, Oxford University Press, New York, 2011.
  • MAHİROĞULLARI, Adnan; Seyyahların Gözüyle Sivas, İstanbul, 2001.
  • MANGO, Cyril A; The Art of the Byzantine Empire 312-1453, University of Toronto Press, Kanada, 1986.
  • MOREAU, P. Rene; Saints et Saintes de Dieu, Maison Alfred Name at Fils, Paris, 1924.
  • PALMER, Andrew; Monk and Mason on the Tigris Frontier, Cambridge University Press, 1990.
  • PAVLOVİC, Dragana; “The Cult and Iconography of Forty Martyrs of Sebasteia in the XIII Century Serbia”, Seventh International Symposium Niš and Byzantium Niš, 3-5 June, 2008, s. 293-305.
  • PEERS, Gelenn; “Finding Faith Underground: Visions of the Forty Martyrs Orato at Syracuse”, in Looking Beyond: Visions, Dreams and Insights in Medieval Art and History, Princeton University Press, Princeton, 2010, s. 84-106.
  • PELOSİ, Claudia, AGRESTİ, Giorgia, ANDALORO, Maria, BARALDİ, Pietro, POGLİANİ, Paola, SANTAMARİA, Ulderico; “The Rock Hewn Wall Paıntıngs In Cappadocıa (Turkey) Characterızatıon Of The Constıtuentmaterıals And A Chronologıcal Overvıew”, E-Preservation Science 10, 2013, s. 99-108.
  • SAKELLARİOUA, E, ZORBAA, T, PAVLİDOUA, E, ANGELOVAB, S, PARASKEVOPOULOSA, K. M; “The Byzantine Church of ‘40 Holy Martyrs’ in Veliko Turnovo, Bulgaria: Pigments and Technique”, 7th International Conference of the Balkan Physical Union, 2010, s. 501-506.
  • SEVCENKO, Nancy Patterson; “The Posthumous Miracles of St. Eurustrations on a Sinai Templon Beam”, Byzantine Religious Culture. Studies in Honor of Alice-Mary Talbot, Brill, Leiden, 2012, s. 267-287.
  • UYGUR, Hatice Kübra, “Kültürel Doku İçinde Mardin Süryanilerinin Kutsal Mekân Efsaneleri”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Halk Bilim Dalı Doktora Tezi, Ankara, 2015.
  • WALSH, Michael J. K; “The Re-emerge of the forty Martyrs of Sebaste in the Church of Saint Peter and Paul, Famagusta Norther Cyprus”, Journal of Cultural Heritage 8, 2007, s. 81-86.
  • ___________. “A Spectacle to the World, Both to Angels and to Men: Multiculturalism in Medieval Famagusta, Cyprus, as seen through The Forty Martyrs of Sebaste Mural in the Church of Saints Peter and Paul”, Journal of Eastern Mediterranean Archaeology & Heritage Studies, Vol1/ 3, 2013, s. 193-218.
  • YOUSEF, Youhanna Nessim; “Shaping Coptic Christian Identity: Severus and the Adoption in Egypt of the Cult of the Forty Martyrs”, Christian Shaping Identity from the Roman Empire to Byzantium, Studies Isnpied by Pauline Allen, Brill, Leiden, 2015, s. 342-363.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Articles
Yazarlar

Hülya Kaya Hasdemir 0000-0002-9529-1167

Yayımlanma Tarihi 19 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020Cilt: 44 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kaya Hasdemir, H. (2020). SEBASTEIA’NIN KIRK ŞEHİDİ. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44(1), 137-150.
 Kapak Resmi İndir

Creative Commons Lisansı 
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.