Öz
Âşık Veysel, yaşamında çektiği onca acı ve sıkıntılara rağmen hayata olumlu bakmayı becermiş ender kişilerin arasındadır. Sohbetlerinde fıkralar anlatır, şakalar yapar, kendini dinleyenlere kabul ettirir. Kendine özgün latîfeler yaparak onlara zarif bir şekilde mesajlar vermeye çalışır.
Âşık Veysel, bir konuyu anlatırken “Yalan söylüyorsam gözüm kör olsun” diyerek âmâlığını hiçe sayar ve bizlere hayatla barışık olduğunu gösterir. Bazı sohbetler sıkıcı olduğu zaman “Biz yedik içtik saz da acından öldü” diyerek ortamın seyrini değiştirir. Bazen de sohbete katılanlar kendi aralarında konuşup fazla gürültü yapıp çekilmez bir hâl alınca, kimseyi kırmadan kulağını saza dayayarak “Acaba bu sesler sazın içinden mi geliyor?” diyerek onları kibarca uyarır. Çoğu zaman da hâlını hatırını, sihhatını soranlara yanlış anlamış gibi “Saatım yok” diyerek onları güldürür.
Âşık Veysel’in bu nükteleri, halkımız tarafından “fıkra” olarak kabul görmüştür. Bir sohbette veya bir konu anlatıldığında bu fıkraya dönüşen nüktelerinden örnekler verildiğine sıklıkla tanık olabiliriz. Derlediğimiz Âşık Veysel anılarının içinden örnekler vererek onun nüktedanlığını daha yakından anlamaya çalışacağız.
Anahtar Kelimeler: Ȃşık Veysel, Hatıralar, nüktedanlık
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 2023 Yılı Âşık Veysel Yılı Basında ve Ustaların Objektifinden Âşık Veysel (haz. Nazender Süzer Gökçe-Gürsel Gökçe).(2022), Ankara: Ankara Ticaret Odası Yayınları.
- Alkan, E. (1970). “Tanıştığım Şairleri mi Soruyor sunuz?”, Cumhuriyet gazetesi. ---------, (2001). Âşık Veysel’den Nükteler, Pencere Yayınları.
- Bakiler, Y B,(2011).Âşık Veysel,Sivas:Sivas Belediyesi Yayınları, .
- Balbay, M, (2018).Gönül Gözünde Binbir Renk Âşık Veysel, İstanbul: Halk Kitabevi.
- Baydar, M, (1998). “Âşık Veysel Anlatıyor”, Varlık dergisi, S. XXVII.
- Cılga, H, (2022). “Âşık Veysel’den Anılar”, Âşık Veysel (haz. SüleymanŞenel), İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, (ss. 101-115).
- ---------, (2023).Âşık Veysel: Bilgelikleri-Sezgileri-Nükteleri, İstanbul: Post Yayınları.
- Erdal, M, (1995).Yine Dertli Dertli İniliyorsun. Ankara: Başak Yayınevi.
- Erol, A, (2007).Âşık Veysel Şatıroğlu, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Gümüşoğlu, H. D-H. Cılga, (2019).Yayınlanmamış Bektaşî Fıkraları ve Bektaşî Fıkralarında İrfan, İstanbul: Post Yayınları.
- Kaya, D, (2020).Âşık Veysel, Sivas: Sivas Belediyesi Yayınları.
- Kaymak, V, (2022).Canlar Ölesi Değil, Ankara: İzan Yayıncılık
- ---------, (2022). “Âşık Veysel’le Anılarım, Son Günleri ve Vasiyetleri”, Âşık Veysel (haz. Süleyman Şenel), İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, (ss. 66-80).
- Milliyet Sanat Dergisi, (1973) S. 26.
- Öz, G, (2022).“Âşık Veysel’le Anılarım ve Hakkında Bilinmeyenler”, Âşık Veysel (haz. Süleyman Şenel), İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, (ss. 81-100).
- Özdemir, A, (2010).İki Kapılı Handa Âşık Veysel, Sivas: Sivas Platformu Yayınları.
- Özer, Ç, (2002).“Dedem Âşık Veysel Şatıroğlu”, Türk Dünyası Tarih dergisi.
- Özerdem, A, (2020).Anıları Nükteleri ve Bilgeliğiyle Âşık Veysel, İstanbul: kendi yayını çoğaltılmış nüsha,.
- Soysal, , (1973). “Aldı Sazı Eline”, Milliyet gazetesi.
- Şener, T, (2019).Tâbirin Sığmaz Kaleme Sivas Söyleşileri, İstanbul: Kitabevi Yayınları, s. 332.
- Yalçın, A R, (1974). “Âşık Veysel’le Yıldızeli Pamukpınar’da” Türk Folklor Araştırmaları, S. 296.
- Yardımcı, M, (2023).Yaşamı Sanatı ve Şiirlerinin TahlilleriyleÂşık Veysel, Çorlu: Kul Himmet Sosyal Yardımlaşma Eğitim ve Kültür Derneği Yayınları.
- Yıldırım, C, (2018). Âşık Veysel, Ankara: Gece Kitaplığı.
- Yönal, Y, (tarihsiz).Uzun İnce Bir Yolda Fotoğraflarla Âşık Veysel, Sivas: Avcıol Basım Yayım.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kültür Sosyolojisi |
| Bölüm | Articles |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ekim 2023 |
| Kabul Tarihi | 19 Ekim 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 47 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.